Book Festival Nostalgia

మా ఆయన: "చిట్టి తల్లీ, రామ్మా, ఆకలేస్తోంది. భోంచేద్దాం"
నేను: "ఇదిగో వచ్చేస్తున్నా"
గంట తరవాత ......
మా ఆయన: "ఈ మూవీ కూడా అయిపోయింది. తొందరగా రావాలి"
నేను: "వచ్చేస్తున్నా. అయిదు నిమిషాలు"
గంట తరవాత.....
రూం తలుపులు భాడాల్న తెరుచుకున్న చప్పుడుతో మా ఆయన స్టడీ లో ప్రవేశం.
"ఎం చేస్తున్నావు నువ్వసలు కంప్యూటర్ ముందు? ఇందాకట్నుంచి పిలుస్తుంటే రావేంటి? అయినా ఆకలేస్తోందంటే, ఒకటే ఆ ఫోన్ లో ముచ్చట్లేంటి? మీ అమ్మా వాళ్లకి ఇంకో గంట పొయ్యాక ఫోన్ చెయ్యొచ్చుగా? వాళ్లు కూడా పొద్దున్నే ఎనిమిది గంటలకే నీతో హస్కు వేసుకోవాలా? అయినా నువ్వూ మీ నాన్నగారు ఎం మాట్లాడుతున్నారేంటి? తెలంగాణా ఇష్యూ నా?" ఆకలేస్తోందేమో, ఆపకుండా చెలరేగిపోతున్నాడు.
మనం ఎమన్నా తక్కువ తిన్నామా? ఒక్కసారి తన కేసి చూసి "అంత ఆకలేస్తే, టేబుల్ మీద అన్ని రెడీ గా ఉన్నాయి, వెళ్లి స్టార్ట్ చెయ్యి. నేనిప్పుడే వస్తా. నువ్వు ల్యాబ్ లో రాత్రి, రాత్రి readings తీసుకుంటూ కూర్చుంటే నేను వెయిట్ చెయ్యట్లా నీ కోసం. ఇది కూడా అంతే అనుకో" అనేసి కంప్యూటర్ వైపు తిరిగేసా మిగతా బ్లాగ్స్ చూడటానికి. ఇంతకి నేను చూసే బ్లాగ్స్ ఏమనుకుంటున్నారు? హైదరాబాద్ బుక్ ఫెస్టివల్ గురించి తెలుగు బ్లాగ్స్, ఇంకా పుస్తకం.నెట్ లో పరిచయాలు. రెండు ఒకటి తరవాత ఒకటి చూసి, మా అమ్మకి లిస్టు చెప్పటం. అవన్నీ మా అమ్మా, నాన్న బుక్ ఫెస్టివల్ కి వెళ్లి కొని నాకు పంపిస్తారు.

హైదరాబాద్ బుక్ ఫెస్టివల్ తో నా అనుబంధం ఇప్పటిదా? అసలు ఆ గ్రౌండ్ లో అడుగు పెట్టగానే ఆనందం అలా గుండెలోనుంచి పొంగి వస్తుంది. అసలు ఈ గ్రౌండ్ మన ఇంటి back yard అయిపొయ్యి, ఈ బుక్ stalls అన్ని మన property అయిపోతే ఎంత బాగుంటుంది. అప్పుడు మనకిష్టం లేని పుస్తకాల్ని, మనుషుల్ని, గడ్డి పీకేసినట్టుగా తీసేసి, బయట విసిరేయ్యోచ్చు.
మొదటిసారి ఎడో క్లాసు లో ఉన్నప్పుడు వెళ్ళా నేను బుక్ ఫెస్టివల్ కి. చిక్కడపల్లి లో సెంట్రల్ లైబ్రరీ లో. అప్పుడు మనకి పుస్తకాలు అంటే ఇష్టం కాని ఫ్యామిలీ budget సంగతులు అర్ధం కావుకదా? నేను యాభై పుస్తకాలు సెలెక్ట్ చేసుకుంటే, అమ్మ అందులో ఐదో, ఆరో కొనేది. దానికి తోడు మా తమ్ముడు నాకు తోక. వాడికిష్టం వచ్చినలాంటి బుక్స్ నా చేత కొనిపించేవాడు. కొన్న బుక్స్ మొత్తం మీద పదైతే, అందులో దాదాపు ఏడు వాదికిష్టమైనవే ఉండేవి. ఇలా 70 - 30 సిస్టం లో నాకు తీరని అన్యాయం జరిగి పొయ్యేది. నాన్న దగ్గరికి వెళ్లి చెప్దామంటే ఆయనకి కావాల్సిన పుస్తకం వెతుక్కోవటం లో బిజీ. నాన్న ఫ్రీ అయ్యేటప్పటికి నాకు అలిగి, అలిగి విసుగోచ్చేసేది. నా తోకగాడు విజయ గర్వం తో కామిక్స్ పుచ్చుకుని ఆటో లో కూర్చునేవాడు. నేనేమో నా మూడు పుస్తకాల్ని ఇంటికి పట్టికెళ్ళి, అట్టవేసుకుని, పేరు రాసుకునేటప్పటికి రాతిరైపొయ్యింది. వాటిని మహా జాగ్రతగా ఆస్వాదిస్తూ, మరుసటి రోజు టిఫిన్ తినేటప్పుడు చదువుతుంటే ఉందీ....... అబ్బ అనుభవించిన వాళ్ళకే తెలుస్తుంది మజా.

తరవాత పదో తరగతి, ఇంటర్మీడియట్ కి వచ్చినతరవాత లైబ్రరీ, బుక్ ఫెస్టివల్ అన్ని బంద్ కొన్ని రోజులు. అయినా అదేంటో? EAMCET వ్రాసినంత మాత్రాన వేరే పుస్తకాలు చదవకూదడా? ఇదెక్కడి న్యాయం? ఇంతకు ముందు చెప్పినట్టు, అంత కిందా, మీదా పడి చదివినా అప్పుడు చత్త BSc లో చేరాల్సి వచ్చిది (అప్పుడలా అనుకున్నాం. ఇప్పుడు కాదులెండి). ఒక సాయంత్రం ఇంటికి వచ్చేసరికి అమ్మ చిరునవ్వుతో ఇల్లు సద్దుతోంది. ఏమిటి అంటే "ఇంట్లో చత్త ఎక్కువైపోయింది. పాత పుస్తకాలన్నీ పేపర్ల వాళ్లకి ఇచ్చేశాను. బోల్డు చోటు ఉంది ఇప్పుడు సామాన్లు పెట్టడానికి. ఇల్లంతా దుమ్ము దుమ్ము" అని మా అమ్మ స్నానానికి వెళ్ళిపోయింది. మా తమ్ముడి చేతిలో క్రికెట్ బాట్ ధడాల్న కింద పడింది. నేను ఒక్కసారి కుర్చీ లో కూలబడి పొయ్యా. మా అమ్మతో ఆ రోజు పెద్ద యుద్ధమే "నీ అరాచాకాలకి అసలు అంతు ఉండదా" అంటూ. మా అమ్మేమో మా మీద ఒక రేంజ్ లో రివర్స్ ఎటాక్ చేసింది "రోజు లైబ్రరీ లో పుస్తకాలు అద్దెకి తెచ్చి చదువుతారుగా? మళ్లి నెలకో యాభై కొని ఇల్లంతా పుస్తకాలు చెయ్యాలా? మా రోజుల్లో మేము కూడా చదివాం. అయినా చదివేసి బయట పారెయ్యాలి. లేక అటక మీద పెట్టెయ్యాలి. ఈ అద్దె ఇళ్ళల్లో మనకి అటకలు కూడానా?" అంటూ. మా నాన్నేమో ఇంటికొచ్చి గబా గబా ఆయన డబ్బాలు చూసుకున్నారు. కొన్ని మిగిలి పొయ్యాయి కొన్ని మాత్రం పేపర్ వాళ్ళ దగ్గరకి వెళ్లి పొయ్యాయి. కాని మా నాన్న ఫిలోసోఫి ఏమిటంటే చదివేసి, పుస్తకం లో ఉన్న సారాంశాన్ని గుర్తుపెట్టుకోవాలి కాని మెమరీ కోసం పుస్తకం మన దగ్గర ఉండటం ముఖ్యం కాదు అని. అయితే మాత్రం? పుస్తకాలు పడేస్తారా ఎక్కడైనా? అప్పుడు చూసాం పేపర్లో "హైదరాబాద్ బుక్ ఫెస్టివల్" అని. మా పాత రోజులు గుర్తుతెచ్చుకుని మాకు మేం సద్దిచేప్పుకున్నాం ఈ సారి వెళ్లి బోల్డు బోల్డు కొని తెచ్చుకుందాం అని. ఇంకా రెండు నెలలు ఉంది బుక్ ఫెస్టివల్ కి. మా అమ్మ అంది "ఐదు వందలు ఇస్తాను, వెళ్లి తెచ్చుకోండి" అని. ముందే మా వాడి తో చెప్పా, సగం సగం అని. అంటే చెరో రెండొందల యాభై. ఆహా. ఆ రెండు నెలలు ఎన్ని కలలు కన్నామో?

సరే. డిసెంబర్ రానే వచ్చింది. బుక్ ఫెస్టివల్ నిజాం కాలేజీ గ్రౌండ్స్ లో. ముందే నా రెండొందల యాభై తీసేసుకున్నా అమ్మ దగ్గర నుంచి. ఇప్పుడు ధరలు పెరిగిపోయ్యాయి, మనం కొనే పుస్తకాలు కూడా పెద్దవయ్యేసరికి పర్స్ మీద భారం ఇంకొంచెం ఎక్కువ పడింది. ఏమైతేనేం, నాకిష్టమైనవి పుస్తకాలు కొనుక్కున్నా. ఆ సంవత్సరం తమ్ముడికి కూడా డబ్బులిచ్చా, పుస్తకం మీద నా పేరు కూడా వ్రాసుకునే ఒప్పందం మీద. అప్పుడు మా collection లో R . K . Narayan , జిం కార్బెట్, మైకేల్ క్రియన్ చేరారు. అప్పుడే మేం నిర్ణయం చేసేసుకున్నాం వచ్చే సంవత్సరం ఆ collection పెంచాలని. తరువాతి సంవత్సరాలలో, ఇవే రచయతలవి వేరే పుస్తకాలు ఇంకా కుష్వంత్ సింగ్ పుస్తకాలు కొన్నాం. నేను ఉద్యోగం మొదలు పెట్టిన ఏడాది నా డబ్బులు పెట్టి పుస్తకాలు కొనుక్కున్నా కేశవ్ మెమోరియల్ గ్రౌండ్స్ లో. మా తమ్ముడికైతే పండగే. అమ్మ లాగా నేను ఆంక్షలు పెట్టలేదని. ఆ సంవత్సరం కొన్న పుస్తకాల్లో "Anne Frank 's Dairy " కూడా ఉంది. ఈ పుస్తకం ఎందుకు గుర్తుందంటే, వీసా కోసం మద్రాస్ వెళ్ళినప్పుడు ట్రైన్ లో చదువుకుందామని పట్టికెళ్ళి పోగొట్టుకున్నా. వచ్చేటప్పుడు ట్రైన్ లో చదువుకోవటానికి పుస్తకాలు లేక women 's era కొనుక్కున్నా. నేను ఇక్కడి కొచ్చేసాక పుస్తకాల పిచ్చి తగ్గలేదు కాని మళ్లి హైదరాబాద్ బుక్ ఫెస్టివల్ కి వెళ్ళే అవకాశం రాలేదు.

తెలుగు పుస్తకాల గురించి చదువుతున్నప్పుడు అనిపించింది నా దగ్గర అస్సలు తెలుగు పుస్తకాలు లేవని. పోయిన సంవత్సరం సుజాత గారి బ్లాగ్ లో బుక్ ఫెయిర్ గురించి చదివాక అనిపించింది వీలైతే నేవెళ్ళి కొనుక్కోవాలని లేకపోతే అమ్మా, నాన్నతో తెప్పించుకోవాలని. ఈ సారి మా అమ్మకి పెద్ద తెలుగు బుక్స్ లిస్టు చెప్పా. "తెలుగు పుస్తకాలు ఎప్పటినుంచి చదువుతున్నావు" అంటూ అమ్మ మురిసిపోయింది. మా అమ్మ, నాన్న వెళ్లారు బుక్ ఫెస్టివల్ కి. నాకు కావాల్సినవి కొన్నే దొరికాయి పుస్తకాలు . ఏమైతేనేం మా అమ్మ అన్ని stalls గురించి వివరంగా చెప్పింది. "వేరే దేశాలల్లో ఉన్నా, నన్ను పుస్తకాల కోసం తిప్పటం మానట్లేదర్రా మీరు" అంది కూడా.

ఇవన్ని చెప్తే మా శ్రీవారంటారు "we did not have to go to any book festivals in Chennai. There are huge books stores we always go to. You probably do not have such big stores. So book festival was a big deal" అని. వొళ్ళు మండిపోయింది నాకైతే. మా హైదరాబాద్ లో కూడా ఉన్నాయండి బుక్ స్టోర్స్ కోటి ఇంకా అబిడ్స్ లో. కాని బుక్ ఫెస్టివల్ మజా నే వేరు. ఎదురు చూస్తున్నా మా అమ్మ వాళ్ళు పంపిచే బుక్స్ కోసం.

నా గాలి, నా నేలా, నా ఊరు .......

నిన్న కొత్త పాళీ గారి పోస్ట్ చదివాను. మాతృ భూమిని గురించి వ్రాయటం కష్టం అని ఆయన అన్నప్పుడు నిజమేననిపించింది. మాతృ భూమి కంటే ముందు పుట్టి పెరిగిన ఊరు గురించి వ్రాసి ప్రాక్టీసు చేద్దాం అనుకున్నా. అసలు హైదరాబాద్ గురించి వ్రాస్తే ఏమి రాయొచ్చా అని ఆలోచిస్తుంటే అసలు ఎక్కడ మొదలెట్టాలా అనే చాలా సేపు ఆలోచించా. అంత పెద్ద రచయిత కే కష్టమవుతే, గడ్డి పరక లాంటి దాన్ని, నాకు అసాధ్యమేమోననిపించింది. అయినా ప్రయత్నం చేద్దామని మొదలుపెట్టా.

నాకు ఊహ తెలిసినప్పటి నుంచి హైదరాబాద్ లోనే ఉన్నా. అమ్మా, నాన్న ఉద్యోగ రీత్యా వేరే ఊళ్ళల్లో ఉండేవారు నాకు తొమ్మిదేళ్ళ వయసు వచ్చే వరకు. నేను అమ్మమ్మగారింటిలో హైదరాబాద్ లో ఉండేదాన్ని.

రిక్షా లో వెళ్తే రెడ్డి కాలేజీ ఎదురుకుండా సందులోనుంచి వెళ్లి, రాఘవేంద్ర స్వామి గుడి మీదుగా బసంత్ ధియేటర్ దాటి, కాచిగూడ చౌరస్తా, బడి చౌడి తరవాత కోటి. అబ్బ, కళ్ళకు కట్టినట్టు కనిపిస్తోంది దారంతా. బసంత్ ధియేటర్ కంటే కొంచెం ముందు వచ్చే నృపతుంగా స్కూల్ దాటినతరవాత వచ్చే షాప్ ఎనిమిది గంటలకే తెరిచేసేవారు. స్కూల్ కి వెళ్ళే ముందర ఏదైనా కొనుక్కోవాలంటే అక్కడే. ఖర్మ కాలి అంకుల్ (అందరు పిల్లలు ఆయన్ని అలాగే పిలిచేవారు) షాప్ తెరవకపోతే పెద్ద తలనొప్పే. కాచిగుడా, బడే చౌడి మీద నుంచి వెళ్తుంటే పూల బుట్టలు పెట్టుకుని అమ్ముతున్న వాళ్ళు కనపడితే చాలు, రిక్షా అబ్బాయిని అడిగి, ఆపించి అమ్మయిలమందరం పది పైసలకి గులాబీలు కొనుక్కునే వాళ్ళం టీచర్ కి ఇవ్వడానికి. అబ్బాయిలందరూ ఒకటే గోల. రిక్షా బాలరాజు మాత్రం "పాపా తొందరగా నడవనడంమా" అనేవాడు. బడే చౌడి కూరగాయల మార్కెట్ అప్పుడే కూరల బండ్లతో నిండడం మొదలయ్యేది. ఆకు కూరలైతే, పచ్చగా, ఫ్రెష్ గా ఎంత అందంగా కనపడేవో. ఆంజనేయ స్వామి గుడి పక్కనించి వెళ్తుంటే, పూజారి గారు జాలి సందుల్లోంచి హారతిస్తూ కనిపించేవారు. అందరం దండం పెట్టుకునే వాళ్ళం బాలరాజు తో సహా. వినాయక చవితప్పుడు చూడాలి. దారి పొడుగునా విగ్రహాలు అమ్మకానికి పెట్టేవారు. నిమర్జనం అయ్యేవరకు ప్రతి వేదిక మీద ఉన్న వినాయకుళ్ళని చూడడానికి రోజు ఉత్సాహమే. సుల్తాన్ బజార్ చౌరస్తా దగ్గర రంగు రంగుల పొడులు (బొట్టు పెట్టుకోవటానికి వాడతారు), దేవుడి పుస్తకాలు పెట్టుకుని ఇద్దరు ముగ్గురు ముసలమ్మలు ఉండేవాళ్ళు.

తరవాత నేను అబిడ్స్ లో missionary స్కూల్ లో చేరాను. శాంతి ధియేటర్ దాటి, వితల్ వాడి క్రైస్తవ సిమెట్రీ, saint జోసెఫ్స్ స్కూల్, కింగ్ కోటి హాస్పిటల్ దాటి వెళ్ళేవాళ్ళం. దారిలో ఒక చిన్న ధియేటర్ ఉండేది. దాని పేరు మర్చిపోయ్యాను. అందులో ఎప్పుడు "A Certified" సినిమాలు ఉంటాయని, అమ్మ రిక్షా అబ్బాయితో రెండు మూడు వారాలకోక్కసారి చెప్పేది "ధియేటర్ పక్క సందులోనుంచి వెళ్ళకు" అని. తరవాత అక్కడ "one way" పెట్టడంతో తప్పిది కాదు. కింగ్ కోటి హాస్పిటల్ దగ్గర చిన్న చిన్న షెడ్లు, స్కూటర్ రేపైర్ వాళ్ళ షాప్లు, బలే సందడి గా ఉండేది. పండగలోస్తే, బాలరాజు ని సాయంత్రం రావద్దని చెప్పి, సాయంత్రం అమ్మా, నాన్న వచ్చేవాళ్ళు నన్ను, తమ్ముడిని పిక్ అప్ చేసుకోటానికి. తాజ్ లో టిఫిన్ తిని, బట్టలు కొనుక్కునే వాళ్ళం. చేర్మాస్, దయాల్స్, నీడ్స్, బోల్డు బట్టల షాప్లుండేవి. అంతా అయ్యాక, అమ్మకి చీర కొని, నాన్నకూడా సియరామ్స్ లోనో, లేక raymonds, లోనో (ఇంకా చాలా షాప్స్ పేర్లు గుర్తురావట్లేదు) షర్టు బట్టలు కొని, జోన్స్ బకేరి కి వెళ్లి pastry (అప్పుడు 1.50 Rs కి పెద్ద పెస్త్రి వచ్చేది) కొనుక్కుని, ఇంటికి వెళ్ళేవాళ్ళం. ఆహా ఆ రోజులు మళ్ళి రావుకదా.

ఇంక కాలేజీ కి వచ్చాక చుట్టు పక్కనున్న ధియేటర్ లు, ఫాస్ట్ ఫుడ్ సెంటర్ లు, అన్ని మనవే. శాంతి, కిషోర్, సంధ్య, దేవి, odeon, sapthagiri, sangam, మహేశ్వరీ-పరమేశ్వరి, తారకరామ అబ్బో. అబిడ్స్ లో మూడో నాలుగో ఉండేవి, వాటి పేర్లు నాకు గుర్తు రావట్లేదు. కాలేజీ లో ఉన్నప్పుడు ఇవి చాలవుటండి. నాన్న ఇంగ్లీష్ సినిమా కి తీసుకెళ్ళాలంటే, secundrabad లో ఉన్న సంగీత్. ఇంక తినతానికైతే హిమాయత్ నగర్ ఏరియా లో కింగ్ అండ్ కార్డినల్, పిక్ అండ్ move, minerva, gayathri భవన్. పోయిన సారి హైదరాబాద్ వెళ్లి నప్పుడు చూసాను అక్కడే మాక్ దోనల్డ్స్, పిజ్జా హట్ ఇంక చాలా చాల కనిపించాయి. అలానే ముందు కెళ్తే, liberty ఏరియా దగ్గరనుకుంటా Baskin robins ఉండేది. దాంట్లోకి వెళ్ళాలంటే ధైర్యం కావాలి ఎందుకంటే బాగ్ లో డబ్బులున్డాలి మరి. విగ్రహాలని పెట్టినతరవాత, హైదరాబాద్ వచ్చిన చుట్టాలని ట్యాంక్ bund తప్పకుండా తీసుకెళ్ళే వాళ్ళం. అప్పుడే కాల్చిన మొక్క జొన్న పొత్తులు తింటూ, బుద్దుడిని చూస్తూ నడుస్తుంటే టైం తెలిసేది కాదు. కొన్ని రోజులతరువాత లుంబిని పార్క్ కూడా వెళ్ళేవాళ్ళం వచ్చిన చుట్టాలని తీసుకుని. Secretariat దగ్గర Lees బ్యుటి పార్లర్ ఉండేది. మన మొహం ,మన జడ మన చేతిలోకోచ్చాక అక్కడికేల్లెవాళ్ళం, facials , eye brows , hair cut కోసమని. నాకైతే వెళ్ళేటప్పుడు, వచ్చిన తరవాత రెండు సార్లు తిట్లే. అయితే ఎందుకు వెళ్ళడం అంటారా? అదంతే. అప్పుడింక దోస్తులతోటి బడి చౌడి, కోటి, జనరల్ బజార్ వెళ్లి మన సల్వార్ కమీజులు మనమే సెలెక్ట్ చేసి తెచ్చుకోవడమే.

ఇంక సంజీవరెడ్డి నగర్ లో ఉద్యోగం వెలగపెట్టేటప్పటికి మేము ఇల్లు మారిపోయ్యం. బస్సు లో వెళ్ళేదాన్ని ఉద్యోగానికి. ఖైరతాబాద్, పంజాగుట్ట ఏరియా లో అప్పటికే అపార్ట్మెంట్ కల్చర్ పెరిగిపోయింది. రిక్షాలు తగ్గిపోయ్యాయి. చాలామంది పిల్లలు అటో లో స్కూల్కి వెళ్ళటం మొదలెట్టారు, తల్లి తండ్రులు హై టెక్ సిటీ లో పని చేస్తుంటే పిల్లలు కార్లల్లోనే స్కూల్ కి వెళ్తున్నారు. కంపెనీ బుస్సులన్ని సిటీ లోకి రావటం మొదలు పెట్టాయి. అటో minimum ఛార్జ్ పెరిగి, పెరిగి నేను పోయిన సారి వెళ్ళినప్పుడు నమ్మలేనంతగా తయారయ్యింది. మా స్కూల్ దగ్గరున్న గోడ కూలిపోయ్యి బోల్డు అపార్ట్మెంట్లు లేచాయి. చాల classy గా ఉండే botique లు పెరిగి పొయ్యాయి. కాలుష్యం చాలా ఎక్కువయ్యింది. ఇంత కాలుష్యం లో పిల్లలు బయట ఆడుకోకపోవటమే నయమనిపిస్తోంది.
ఈసారి వెళ్ళినప్పుడు ఎ మార్పులు చూస్తానో?

రెండు suitcases, ఒక carry-on ..... బోలెడన్ని memories, మరెన్నో dreams (Part 4): రీసెర్చ్ ల్యాబ్ లో నా అనుభవాలు

మా advisor మొదటి రోజు ల్యాబ్ కి వెళ్ళినప్పుడు బోలెడు రీసెర్చ్ పేపర్లు, ఒక ల్యాబ్ నోట్ బుక్ ఇచ్చి "ల్యాబ్ తలుపు కి ఎడమ పక్కనున్న డెస్క్ నీది. ఇదిగో ల్యాబ్ తాళం" అని ఒక లాంటి shape లో ఉన్న, స్టీల్ మరియు ప్లాస్టిక్ తో చేసిన gadget ని చేతిలో పెట్టారు. చాలా రోజుల క్రితం "జడ పదార్ధం" అనే ఒక మాట విన్నాను. దాని అర్ధం నాకు తెలీదు కాని నా ల్యాబ్ తాళం చెవి చూడగానే ఆ మాట గుర్తొచ్చింది (ఎందుకో తెలీదు). తాళం ఇలా ఉందేంటి అనుకుంటూ ల్యాబ్ కి వెళ్తే, గ్రాడ్ స్టూడెంట్ ఒకడు "ఇది ప్రోగ్రామబుల్ కీ. దీనిని activate చేసి నీకిచ్చారు. నువ్వు graduate అయ్యాక దీన్ని deactivate చేస్తారు" అన్నాడు. సుబ్భరంగా ఒక తాళం చెవి ఇవ్వచ్చుగా? సరే లోపలికెళ్ళి డెస్క్ దగ్గర కూర్చున్నా. నా జీవితం లో రాబొయ్యే ఐదున్నర సంవత్సరాలు ఆ డెస్క్ దగ్గరే కాలం గడిపెస్తానని నాకప్పుడు తెలీదు.

నిజం చెప్పాలంటే, నాకసలు కంప్యూటర్ వాడటం అంత పెద్దగా తెలీదు (పెద్దగా ఏంటి? అస్సలు తెలీదు). డిపార్టుమెంటు సర్వర్, దాని పాస్ వర్డ్స్ లాంటి చిన్న చిన్న basics అన్నిటికి ఒక రోజు పట్టింది. దానికి తోడు మధ్యలో నా TA పని ఎలాగో ఉండేది. నేను ల్యాబ్ లో సమ్మర్ సెమెస్టర్ లో జాయిన్ అయ్యాను. అందుకని నేను తీసుకునే కోర్సు లేమి లేవు. దాంతో మా advisor చెలరేగి పొయ్యేవాడు. తరవాత నాకు అర్ధమయ్యిందేంటంటే, రీసెర్చ్ faculty ఎవ్వరు సమ్మర్ లో టీచింగ్ చెయ్యరు కాబట్టి, పొద్దస్తమానం ల్యాబ్ లోనే ఉండి, మన ప్రాణాలు తీస్తారు అని.

ఇక్కడ మీకందరికీ కొంచెం జ్ఞానోదయం చేస్తా వినుకోండి. హ్మహ్మ్ .... (గొంతు సవరించుకుంటున్న నేను)
advisorలు పలు రకములు.
ప్రతి రోజు మన ప్రాణాలు తింటూ, ప్రతి క్షణం మన జీవితాని stress భరితం చేసి మనల్ని నాలుగు లేక నాలుగున్నర సంవత్సరాలలో Ph.D తో బయటకి నెట్టే వాళ్ళు మొదటి రకం. వీళ్ళని భరించలేక చాలా మంది MS తో బయట పడటమో లేక advisor మార్చుకోవటమో, లేక వేరే కాలేజీ కి వెళ్లి పోవటమో చేస్తారు.
అప్పుడప్పుడు (అంటే రెండు నెలలకోసారి) మన జీవితం మీద మనకి విరక్తి కలిగేతట్టుగా, పోయిన సంవత్సరం data కి సంబంధించిన power point ని లేదా మనం బ్యాక్ అప్ తీసుకోవటం మర్చిపోయిన data ని అడిగి, సమ్మర్ funding కూడా ఇచ్చి, మనల్ని personal లెవెల్ లో చాల బ్రహ్మాండంగా ఆదరించి, సమ్మర్ లో ఒకరోజు మొత్తం వాళ్ళ ఇంట్లో ల్యాబ్ పార్టీ ఇచ్చి అయిదు లేదా అయిదున్నర సంవత్సరాల్లో మనల్ని పంపించే రకం రెండోది. మా advisor రెండో రకం. వీళ్ళకి ప్రతి రోజు ప్రొడక్టివిటీ కావాలి.
మా ల్యాబ్ లో ప్రతి వారం advisor తో individual meeting ఉండేది. దానికి తోడు నెలకోసారో, రెండు నేలలకోసారో గ్రూప్ మీటింగ్స్ ఉండేవి. ఆయన చాల intelligent. ల్యాబ్ లో ప్రతి instrument ఆయనకి కొట్టిన పిండి. ప్రతి రోజు మమ్మల్ని guide చేస్తూ హెల్ప్ చేసేవాడు.
మనం ల్యాబ్ కి ఎప్పుడు వస్తున్నాము అన్న విషయానికి కాకుండా, అసలు పని ఎంత జరుగుతోంది, ఎంత ప్రొడక్టివిటీ ఉంది అన్నది గమనిస్తూ మనల్ని guide చేసే రకం మూడోది. వీళ్ళు ideal advisors.
ఇంక నాలుగో రకం ఏంటంటే, మనల్ని అస్సలు పట్టించుకోకుండా, ఆరేళ్ల తరవాత "I am not happy with the progress of your project. Please leave with MS" అని ఖంగు తినిపించేవారు, లేదా thesis defending seminar లో స్టూడెంట్ ని ఫెయిల్ చేసేవారు నాలుగో రకం. వీళ్ళు మహా dangerous.


నేను నా మొదటి రీసెర్చ్ publication వ్రాసినప్పుడు చూడాలి నా పాట్లు. వ్రాసింది కొట్టేసి, దానినే వేరేలాగా వ్రాస్తే బాగులేదని చెప్పి మళ్లి పాత దానిలాగే వ్రాయించి అబ్బబ్బబ్బా .... మొతానికి పద్దెనిమిది వెర్షన్ లు అయ్యినతరవాత దానిని జర్నల్ కి పంపితే reviewer లు దానిని చీల్చి, చెండాడి మళ్లి మనకి తిప్పి పంపితే, వాళ్లకి కావాల్సిన experiments మనం మళ్లి చేసి, వాటికి explanation జత చేసి మనం పంపితే, అది వాళ్లకి నచ్చితే అప్పుడు మన పేరు మనం scientific journal లో చూసుకోవచ్చు.

Experiment లు అన్ని అంత సులభంగా , సునాయాసంగా జరిగిపోతాయా అంటే అదీ లేదు. మన ల్యాబ్ లో జనాలు ఎక్కువగా లేక పోతే పరవాలేదు. చాలా మంది ఉన్నారనుకోండి, ఇక ముందు రోజు నుంచి మొదలవుతాయి పాట్లు. Instrument రిజర్వు చేసుకోవాలి ముందు. "అమ్మాయివి కదా నీకే first preference ఇవ్వాలి" అని ఒక కుళ్ళు మోతు దేశి స్టూడెంట్ అంటే, "If you cannot get here by 10.00 tomorrow, can I get started on it?" అని మరో punctual గ్రాడ్ స్టూడెంట్ అంటాడు. ఎలాగో చచ్చి చెడి instrument మనదయ్యింది అనుకున్నాక, అందులో ఎ filter ప్రోబ్లేమో ఏదో తగలడుతుంది. ఇంక కంపెనీ వాడికి ఫోన్లు. వాడు చెప్పిన trouble shooting తో పనయ్యిందా సరి. లేదు, వాడిని పిలవటమో, లేదా instrument ని వాడి దగ్గరకి పంపించతమో చెయ్యాలి. అది ఫ్రీ గా అవ్వదు కదా. అందుకని మనం advisor దగ్గర lecture తినాలి "you need to remember to maintain the instrument properly" అని. అదంతా అయ్యాక అప్పుడు మన సోల్యుషనో, మరోటో అందులో పోస్తే అప్పుడోస్తుంది మనకి result. ఆ result మనకి, మన advisor కి నచ్చితే, మనం టట్ట టాడా, టట్ట టాడా అని డాన్స్ చేసుకుంటూ ఇంటికెళ్ళి వంట చేసుకుని, వేడి వేడి గా వెజిటబుల్ ఫ్రైడ్ రైస్ తినొచ్చు. మనకి కాని, advisor కి కాని, లేదా ఇద్దరికి కాని నచ్చలేదనుకోండి మనం subway కి వెళ్లి, బాధగా ఓ సాండ్ విచ్ మెక్కి, లైబ్రరీ కి పొయ్యి అసలు మనం చేసిన తప్పేంటి, ఇల్లాంటి తప్పు ఇంతక ముందు ఎవరైనా చేసారా? దాన్ని ఎలా solve చెయ్యాలి అని లిటరేచర్ సెర్చ్ చెయ్యాలి.

ఇలా మూడు experimentలు , ఆరు resultలు అన్నట్టు మన జీవితం కొన్ని రోజులు గడిచాక, మన పేరు మీద ఒకటో రెండో publications వచ్చాక మన మీద Ph.D qualifiers అని ఒక అస్త్రం విసరబడుతుంది. దానిని ఎదుర్కోవటానికి సన్నాహంలో భాగంగా మనం ఒక యాభై పుస్తకాలు ముందేసుకుని చదువుకుని, డిసెంబర్ బ్రేక్ లో ఇండియా వెళ్లినప్పుడు , అమ్మతో "నాకు పరిక్షలమ్మా, నాకోసం దేవుడి కి దండం పెట్టు" అని చెప్పి, ఇండియా లో ఉన్నప్పుడు రోజు గుడికెళ్ళి, ఇక్కడికి రాగానే రోజు పూజ్చేసుకుని మొతానికి మనం qualifiers అయ్యాయనిపిస్తాం. ఈ లోపలే మన advisor కి ఒక గొప్ప రీసెర్చ్ ఇవిడియా వచ్చేస్తుంది. దాన్ని ఆయన గ్రాంట్ గా వ్రాయటం మొదలెట్టి మన ప్రాణం తోడేయ్యొచ్చు. అలా ఆయన తోడుతున్న సమయం లో దీపావళి పండగొస్తుంది. "ఇతని శక్తి హమే దేనా దాతా" ప్రాక్టీసు కోసమని సంజన, సుభద్ర, కీ బోర్డు ప్లేయర్ కార్తిక్ మనల్ని ఫోన్ చేసి ముప్ఫై సార్లు రమ్మంటారు. స్టేజి మీద పాట పాడేటప్పుడు పాట మీద కాకుండా, audience లో వాళ్ళు మన సల్వార్ కమీజ్ ని చూసి ఏమనుకుంటున్నారు అన్న దాని మీదే మనకి ధ్యాస ఉంటుంది.

లేదా, ఒక కొత్త instrument ని కొని మన మొహం మీద పారేసి "why don't you optimize it and write some protocols so every one in the lab can use them" అనొచ్చు. అప్పుడు కొన్ని రోజులు మన జీవితం ఆ instrument కి అంకితం.

లేదా, ఎ పెళ్ళిళ్ళ పెరమ్మో మరెవరో అమ్మకి మన కోసం పెళ్లి సంబంధం తెస్తారు. మనకి వాకే అనుకోండి మనం ఆ పోరగాడికి ఎమైల్స్ వ్రాయటం మొదలెడతాం. అక్కడ కొంచెం (కొంచెం ఎం ఖర్మ, ఎక్కువే) టైం వేస్ట్ అవుతుంది. మన కళ్ళు already ఇక్కడ ఒక అబ్బాయి మీదా (ఆ అబ్బాయి కళ్ళు మన మీద) ఉన్నాయనుకోండి, "ఇప్పుడే వద్దులే అమ్మా, Ph.D అయ్యాక చూద్దాం లే" అంటాం.

మధ్య మధ్య లో కాంఫెరెంసులకని DC, NY, Boston, LA, San Diego చేక్కేయ్యటాలు, దోస్తులతో లాస్ వేగాస్, అట్లాంటిక్ సిటీ, నయగారా, ఎల్లో స్టోన్ తిరగటాలు ఎలాగో ఉన్నాయి.

ఈ లోపల మన ల్యాబ్ కి ఒక కొత్త స్టూడెంట్ వస్తాడు లేదా వస్తుంది. మన advisor మనల్ని పిలిచి "please train the new student" అంటాడు. మనం ఏడుపు మొహాలమైతే "వీడిని నాకు అంట గట్టాడు కదరా దేవుడా" అని తిట్టుకుంటాం. అదే మనకి challenges ఇష్టమైతే వాళ్ళని ట్రైన్ చేసి "mentored graduate and undergraduate students in the research lab" అని resume లో వ్రాసుకుంటాం. teaching లో ఇంట్రెస్ట్ ఉంటె హై స్కూల్ పిల్లలు ల్యాబ్ కి వచ్చినప్పుడు వాళ్ళని mentor చేస్తాం, lab work లో ఇంట్రెస్ట్ ఉంటె సమ్మర్ internships కి వెళతాం.
తరవాత thesis వ్రాయటం, అందులో భాగం గా ఇంకో రెండు పేపర్లు అవగోట్టటం జరుగుతుంది. ఆ చివరి ఒకటి రెండు సెమెస్టర్ లలో ఫ్లోరిడా వాళ్ళకైతే hurricane లు, మాబోటి north-east గాళ్ళకి snow storm లు. ఇంట్లో కూర్చుని thesis వ్రాసుకోవటాలు. అద్రుష్టం ఉన్నవాళ్ళకి assistantshipలు, లేని వాళ్లకి చిన్న చిన్న అప్పులు. మధ్య మధ్య interviewలు. Thesis సెమినార్ కి ముందు ఉద్యోగం వచ్చేస్తే international students office కి వెళ్లి OPT అప్లికేషను గురించి అడగటం, వాళ్ళు మనల్ని పలురకాల ప్రశ్నలు వేసి, మనం మన సినియర్లకి ఫోన్లు చేసి, వివిధ వెబ్ సైట్లు, ఫోరం లు తెగ చదివేసి, నానా పాట్లు పడి మొతానికి అప్లై చేస్తాం. తరవాత thesis సెమినార్. అందులో పాసయ్యాక మన advisor ఇంట్లో డిన్నర్. తరవాత thesis లో corrections. అప్పుడింక అవసరం లేని టీవీలు, పరుపులు, టేబుళ్లు అందరికి పంచిపెట్టి, మన సామాను పెట్టేల్లోను, డబ్బాల్లోను సద్దుకుని మన తరవాతి destination కి చేరుకుంటాం. అక్కడ మొదటి రోజు మన ఆఫీసు బయట
"Dr. Kiranmayi" అని మన పేరున్న బోర్డు చూసాకా, మనం మళ్లి మే నెలలో graduation walk కోసం university కి వచ్చినప్పుడు మన స్నేహితుల్ని, advisor ని డిన్నర్ కి తీసుకి వెళ్ళినప్పుడు, graduation gown లో మన ఫోటో ని అమ్మ, నాన్న, తమ్ముడు చూసి సంతోషపడినప్పుడు, మన పిన్నులు అత్తయ్యలు మనల్ని చూపించి "అక్క చూడు, ఎంత మంచిగా చడువుకుందో" అని మన కజిన్స్ కి చెప్పినప్పుడు మనకి కలుగుతుంది ఆనందం. ఈ ఆనందం కోసం ఎన్ని గంటలయినా ల్యాబ్ లో ఉంటాం, ఎన్ని snow storms అయినా ఎదురుకుంటాం, ఎన్ని సెమినార్ లయినా ఇస్తాం.

ఇంతకముందు ఒక పోస్ట్ వ్రాసినప్పుడు భావన గారు కామెంటారు "రెండు సూటు కేసులు, బోలెడన్ని జ్ఞాపకాలతో వస్తాం.." అని. నిజమే. చాలా ఉత్సాహంగా వస్తాం. కొన్ని ఎదురు దెబ్బలు తింటాం, కొన్ని సంతోషాలని అనుభవిస్తాం.
నేను చాల conservative, మధ్యతరగతి కుటుంబంలో పెరిగాను. ఇక్కడికి రావటంతో నాకు చాలా విషయాలు తెలిసాయి. చాలా విషయాల గురించి నా దృక్పధం మారింది. ముఖ్యం గా grad program లో ఉన్నప్పుడు రకరకాల మనుషులని కలిసాను, చాలా cultures గురించి తెలుసుకున్నాను. ఈ అనుభవం నాకు ఎంతో ఉపయోగపడుతుంది. ఇంక నా సొంత డబ్బా ఆపేసి, వేరే విషయాల గురిచి వ్రాస్తా నెక్స్ట్ పోస్ట్ లో.
ఈసారి చాలా పెద్ద టపానే వ్రాసాను. చదవటానికి బోరు కొడితే ఒక కామెంట్ పెట్టండి. ఈ మాటు పెద్ద పోస్ట్ కాకుండా జాగర్త పడతాను. ధన్యవాదాలు.

రెండు suitcases, ఒక carry-on ..... బోలెడన్ని memories, మరెన్నో dreams (Part 3) - మొదటి సెమెస్టర్

నేను వచ్చిన మొదటి వారమే పెద్ద snow storm వచ్చింది. లోపల్నించి చూడటానికి బాగానే ఉంది కాని బయటకి వెళ్తే చలి చంపేసిది. పైగా సావిత్రేమో "insurance కి ఇంకా sign up చెయ్యలేదు కాబట్టి బయటకి నడిచి వెళ్లడానికి వీల్లేదు. ఐస్ మీద జారి పడ్డావంటే నడుము విరుగుతుంది + టాప్ లేచి పోతుంది (మెడికల్ బిల్)" అని బయటకి వెళ్ళనివ్వలేదు.
మా డిపార్టుమెంటు లో ప్రతి సోమవారం TA మీటింగ్ జరిగేది. TA supervisor (తాటకి) ఒకామె ఉండేది. ఆమె మా అందరికి బాస్. ఆమె వేరే దేశం నించి వచ్చి పాతికేళ్ళ క్రితం ఇక్కడ సెటిల్ అయ్యింది. ఎన్నేళ్ళైనా మాతృదేశం మీద అభిమానం పోదు కదా? అంచేత వాళ్ళ దేశం వాళ్ళు డిపార్టుమెంటు ని ఎలేద్దామని చూసేవారు. కొంతమంది ఆ పప్పులు ఉదకనివ్వకుండా ట్రై చేసేవారు. దానితో నిరంతరం సైలెంట్ వార్ జరిగేది.

సరే నా విషయానికొస్తే, మొదటి వారం మమ్మల్ని TSE exam వ్రాయాలన్నారు." అదేంటి? అప్లికేషనులో అవసరం లేదన్నారు కదా?" అనడిగితే, నన్ను ఒక వెర్రి దానిని చూసినట్టు చూసారు. తరవాత తెలిసింది మనం అమెరికన్ విద్యార్ధులకు అర్ధం అయ్యేటట్టు మాట్లాడగలగాలి, లేకపోతే వాళ్ళు మనల్ని హింస పెడతారు. అందుకనే ఈ పరీక్ష. సరే అది కూడా అయ్యాక నన్ను పిలిచి, నీకు రావలసిన దానికంటే 5 మార్కులు తక్కువోచ్చాయి, సో వెళ్లి accent modification క్లాసు అటెండ్ అవ్వు అని చెప్పింది మా తాటకి. నాకు ఒళ్ళు మంది పొయ్యింది. "చల్. నన్నే ఇంగ్లీష్ క్లాసు కి పంపిస్తుందా?" అని మా advisor దగ్గరికెళ్ళి "నేను Ph. D చెయ్యటానికి వచ్చాను. ఇంగ్లీష్ నేర్చుకోవటానికి కాదు. నేను ఆ క్లాసు కి వెళ్ళను" అని కొంచెం ఏడుపు మొహంతో, కొంచెం అమాయకపు మొహంతో చెప్పాను. రాళ్ళు కరగటం నాకు తెలీదు కాని ఆయన మాత్రం కరగలేదు. పైగా, "this will be a good experience for you" అన్నాడు. అప్పటికే నేను వచ్చిన మొదటి వారం లోనే అక్కడ దేశి కమ్యూనిటీ లో gossip అంతా నాకు తెలిసిపోయ్యిది. "మొన్నెవరో ప్రొఫెసర్ question అడిగితే ఒక దేశి అమ్మాయి లేచి నిలబడి ఆన్సర్ చెప్పిందంట", "ఒక దేశి అబ్బాయి car trunk ని డిక్కీ అన్నడంటా", ఇలా ఉండేవి ఆ గోస్సిప్స్ అన్ని. చెప్పుకుని, చెప్పుకుని అందరు తెగ నవ్వేవారు. ఇప్పుడు నా గురించి కూడా అందరు "ఆ అమ్మాయిని ఇంగ్లీష్ క్లాసు కి పంపించారట" అనుకుంటారేమో అని నా అసలు భయం.


సరే తరవాత రోజు నేను ఇంకో దేశి అబ్బాయి వెళ్ళాం కమ్యూనికేషన్ డిపార్టుమెంటు కి. దారిలో ఎంత తిట్టుకున్నానో, "మరీ ఇంగ్లీష్ రాని వాడితో నన్ను క్లాసు కి పంపిస్తున్నారు " అని. అక్కడ ఆ డిపార్టుమెంటు హెడ్ ఇంకొక టెస్ట్ పెట్టింది. చక్కగా పాస్ అయ్యాం. "మీరు క్లాసు కి రానఖర లేదు, రెండు syllables లో ప్రాబ్లం ఉంది కాబట్టి వచ్చేవారం క్లాసు అటెండ్ అయితే చాలు" అంది ఆవిడ. నేనయితే ఇంటి కొచ్చి టట్ట టాటా, టట్ట టాటా అని డాన్స్ చేశా.


అదే మొదటి సెమెస్టర్ కాబట్టి ల్యాబ్ పని ఉండదు. సోమవారం TA పని. ఆదివారం రాత్రి చాలా సేపు నిద్దర పట్టలే. అసలే reader's digest, అదీ చాల చదివానేమో, నేను ఈ అర్భకపు అమెరికన్ పిల్లలినందరిని ఉద్ధరించేస్తున్నట్టు నిద్ర పట్టగానే ఒకటే కలలు. పొద్దున్నే 7.30 కల్లా బయలుదేరా, 8.00 గంటల క్లాసు కోసం. అప్పుడు చూడండి అసలు మజా. కాలికింద ఐస్, ప్రతి రెండు నిమిషాలకి గాలిలో నేను. నా వీపుకి ఒక పెద్ద బాగ్ ప్యాక్. మూడు layers బట్టలు. ఎముకలు కోరికే చలి. ఇందుకేనా బాబు నేనిన్ని కలలు కన్నాను అని రోదించా. ఎట్లాగో అట్లా క్లాసు అయ్యిన్దనిపించా.


ఇక పోతే నేను తీసుకున్న క్లాస్స్లు. ఒకటేమో organic chem క్లాసు, ఇంకోతేమో electrochem. Organic నాకు తెలుసు కాబట్టి హేండిల్ చేసేసా. ఎలెక్ట్రో లో చూడాలి నా కష్టాలు. కాకపోతే అందులో రెండు take home లు, ఒక term-paper ఉండటం తో బ్రతికి పొయ్యా.

మా డిపార్టుమెంటు లో ఒక బెంగాలీ post doc ఉండేవాడు. ఒకరోజు కనిపించి పిచ్చాపాటి మాట్లాడిన తరవాత నాతో పాటే నడుస్తూ, "do you have assistantship?" అన్నాడు. నేను "yes" అన్నాను. అతను వెంటనే "fool" అన్నాడు. ఇక్కడ కష్టాలు తెలీక అసిస్టెంట్ షిప్ దొరకగానే ఎగురుకుంటూ వచ్చేసినందుకు అలా అన్నాడేమో అని ఓ రెండడుగులు వేసాను. "fool or half" అని అతను రెట్టించాడు. అప్పుడర్థమయ్యింది నాకు "నీకు full-assistantship ఉందా, లేక half-assistantship ఉందా" అని అడుగుతున్నాడని. తరవాత తెలిసింది ఆయన చాలా అమాయకుడు, ఎవ్వరేమి అడిగినా కాదనకుండా హెల్ప్ చేస్తాడని. ఇలాంటి మంచి వాళ్ళే కాదు, పరమ నీచులు కూడా కొంత మంది తారస పడ్డారు. వాళ్ళ గురించి ఇప్పుడు వద్దులెండి. Ph.D స్టూడెంట్ గా నా research lab అనుభవాలు వ్రాసి ఈ సిరీస్ ఇంతటితో ముగిస్తా.

రెండు suitcases, ఒక carry-on ..... బోలెడన్ని memories, మరెన్నో dreams (Part 2)- అమెరికా లో నా మొదటి వారం

మొదటి రోజు లేవగానే మా రూం మేట్ (పేరు కొంచెం సేపు సావిత్రి అనుకోండి) అంది "నేను lab కి వెళ్తాను, ఏది కావాలంటే అది తిను. ఇవాల్టికి కొంచెం సేపు రెస్ట్ తీసుకో. రేపు స్కూల్ కి తీసుకెల్తా" అని. స్కూలా? ఇదేంటి రా దేవుడా. తరవాత తెలిసింది ఇక్కడ university కి మరో పదం స్కూల్. ఆ రోజు పెద్ద చెప్పాల్సిన విషయాలేవీ జరగలేదు. రోజంతా పడుకుని, మధ్య, మధ్యన లేస్తూ, ఫ్రిజ్ లో కనపడే ప్రతి వస్తువు రుచి చూస్తూ గడిపేసా. సరే తరవాతి రోజు కృష్ణ అని మా డిపార్టుమెంటు అబ్బాయి, నేను, సావిత్రి బయలుదేరాం. అసలే జనవరి నెల. నార్త్ ఈస్ట్ లో చలి పిచ్చ, పిచ్చగా ఉంది. సావిత్రి ఇచ్చిన jacket వేసుకున్నా వెన్నులోంచి చలి పుట్టుకొస్తోంది. చిన్నప్పుడు నేర్చుకున్న "wood is a bad conductor of heat........." పాఠం గుర్తొచ్చి ఎప్పుడెప్పుడు బిల్డింగ్ లోపలి చేరతాం రా బాబు అనుకుంటూ డిపార్టుమెంటు కి చేరా. కృష్ణ నన్ను అందరికి పరిచయం చేస్తూ మధ్యలో ఎటో తప్పిపోయ్యాడు. సరే advisor రూం కి వెళ్దాం అని ఆయన రూపం గుర్తు తెచ్చికోవటానికి ట్రై చేశా. మన పదహారణాల తెలుగాయన నన్ను ఆదరించక పోతాడా అనుకున్నా. నా పప్పులేవి ఆయన దగ్గర ఉడకలా. వెళ్ళిన రెండు నిమిషాల్లోనే ప్రాజెక్ట్ ఎక్ష్ప్లైన్ చెయ్యడం మొదలెట్టాడు. నాకు కొంచెం అర్ధమవుతోంది (మరి కొంచెం అర్ధమవ్వట్లేదని మీకర్ధమయిపోయ్యుంటుంది కదా). సరే అదయ్యాక రోజు ఎన్ని గంటలకి రావాలి, వారానికి ఎంతసేపు పనిచెయ్యాలి, ఏడాదికి ఎన్ని పేపర్స్ publish చెయ్యాలి ....... పేపర్స్ publishing ఎంటబ్బా? అనుకున్నా. తరవాత తెలిసింది దాని సంగతి. మొత్తం గంట సేపు ఒక్క తెలుగు ముక్క మాట్లాదలేదాయన. అప్పుడు "అబ్బో, పొగరు" అనుకున్నా కాని తరవాత తెలిసింది (తెలుగు) faculty అందరు అలాగే ఉంటారని. మిగతా భాషల వాళ్ళ గురించి నాకు తేలేదు సుమా.


ఇక ఆ తరవాతి రోజు నేను, సావిత్రి A&P కి వెళ్ళాం. అదో కొత్త అనుభవం. కాని సావిత్రి కి వాళ్ళ fiance (ఇప్పుడు హస్బెండ్) కి నేను చాల థాంక్స్ చెప్పాలి. నేను అస్సలు బెంగ పడకుండా నన్ను చాలా మంచిగా చూసుకున్నారు. నాకు పరిచయమయిన ఇంకొక couple V and B. నన్ను పరిచయం చేసుకుని, నాకు కావాల్సిన వన్ని లిస్టు వ్రాయించి, ఎక్కడెక్కడ ఏమేమి అవసరమోస్తుందో చెప్పి, షాపింగ్ కి తీసుకు వెళ్లి, మొదటి వారం ప్రతి రోజు ఫోన్ చేసి నాతో మాట్లాడి, నాకు చాల హెల్ప్ చేసారు.


తరవాత రోజు TA orientation. ఓరి వీళ్ళ TA దొంగలెత్తుకెళ్ళ!!!! ఎంత సుత్తి కొట్టి చంపేసారనుకున్నారు. నేను కూడా teaching చేసాను కాని నన్ను ఇంత ఎవ్వరు భయపెట్టలేదు. "ప్రతీది document చెయ్యండి. స్టూడెంట్స్ తో అనవసరం గా మాట్లాడకండి, మీరు, స్టూడెంట్ ఒక రూం లో ఉన్నప్పుడు తలుపు దెగ్గర వెయ్యకండి....." ఇదే గోల. ప్రతీ దానికి పర్యవసానం "This might result in the cancellation of your assistantship" అని మాత్రం మర్చి పోకుండా చెప్పేవారు. తరవాతి రోజేమో placement tests. వీటి గురించి ముందే చెప్పారేమో నేను తెగ prepare అయ్యా. అక్కడికెళ్ళి చూస్తే ఏవిటో వింత వింతగా ఉన్నాయి ప్రశ్నలన్ని. మొతానికి అయ్యిందని పించా. సాయంత్రం వెళ్లి చూస్తే ఏముంది కొన్నింటిలో పాసయ్యాం, కొన్నింటిలో లేదు. మా దేశం లో మేం చదివామమ్మా అయినా ఎవ్వరు మమ్మల్ని ఇలా హింస పెట్టలేదు. సరే పాస్ అయ్యిన పేపర్స్ లో కోర్సు తీసుకోఖరలేదు. మిగతావాతిల్లో తీసుకోవాలి అన్నారు. సరే అని చెప్పి క్లాస్ కి రిజిస్టర్ చేసుకుని, ఆ వారానికి బయట పడ్డా. ఆ రోజు నేను సావిత్రి తో కలిసి మాల్ కి వెళ్ళా. నా ఫస్ట్ మాల్ ట్రిప్ బలే సరదాగా ఉండింది. మొదటివారం లో అమెరికాలో నేను తిన్న కొత్త పదార్ధాలు "swiss roll", "fresh pretzel", taco bell వారి bean burrito. నా మొదటి సెమెస్టర్ అనుభవాలు వచ్చే భాగం లో.

రెండు suitcases, ఒక carry-on ..... బోలెడన్ని memories, మరెన్నో dreams (Part 1)

"ఆరోగ్యం జాగర్త అమ్మా, వేళకి సరిగ్గా తిను", "బ్యాంకు డ్రాఫ్టు జాగర్త గా పెట్టుకో తల్లి. మూర్తి అంకుల్ ఫోన్ నెంబర్ ఉంది కదా? ఎం అవసరం వచ్చినా ఫోన్ చెయ్యి. బెంగ పెట్టుకోకు". "అక్కా, ఇదిగో FiveStar మళ్ళి ఎప్పుడు తింటావో ఏమో"

ఇలాగే ఉండేవి ఆ రోజుల్లో airport లో send-off లు. ఇప్పుడు ఇలాగే ఉంటాయి, కాకపోతే పరిస్థితులు మారాయి. అప్పట్లో (నేను చెప్పేది దాదాపు పదేళ్ళ క్రిందటి సంగతి) మనల్ని airport కి దిగపెట్టే వాళ్ళు మనం ఫ్లైట్ ఎక్కటం కన్నాల్లోంచి చూసేవారు హైదరాబాద్ airport లో. ఇప్పుడా సదుపాయం లేదు. నేను ఇక్కడికి మొదటి సారి వచ్చినప్పుడు ఫ్లైట్ ఎక్కటం రెండో సారి. వీసా వచ్చిన తరవాత మా నాన్న నన్ను తిరుపతి తీసుకెళ్ళి అక్కడనించి ఫ్లైట్ లో హైదరాబాద్ తీసుకొచ్చారు. నాకు ఫ్లైట్ ఎక్కటం (మరియు దిగటం), బెల్ట్ మీదనించి సామాను తీయటం లాంటివి ప్రాక్టీసు చేయించటానికి. ఆయన చాదస్తం కాని, ఒక సారి సామాను కనిపిచించిన తరవాత దాన్ని తీయక చస్తానా? అసలే అందులో అమ్మ పెట్టిన పచ్చళ్లు, బాలాజీ mithai భండార్ లో కొన్న కలాకండ్, Concise Inorganic Chemistry - JD Lee లాంటి ముఖ్యమైనవి ఉంటేను.

ఎందుకో ఫ్లైట్ take off అప్పుడు బలే బెంగ వేసింది. కాని అమెరికా వెళ్తున్నాను అన్న ఆనందం ఆ బెంగని గుండెలో ఒక మూలకి నెట్టేసింది. మొత్తానికి Ahmedabad, Amsterdam తిరిగి, కొత్త పరిచయాలు చేసుకుంటూ, సర్టిఫికేట్ లు, passport, I-20, మరియు ముఖ్యంగా "assistantship letter" ఉన్నాయా లేదా అని మాటి మాటికి check చేసుకుంటూ చేరాల్సిన చోటికే చేరా. మధ్య మధ్య నాకొక వింతైన భయం కూడా వేసింది, కరెక్ట్ ఫ్లైట్ ఎక్కానా, లేదా అని. అవును మరి. ఎప్పుడు ఫ్లైట్ ఎక్కకుండా, ఒకే సారి ఇంత దూరం వస్తున్నప్పుడు భయం వేస్తుంది కదా? ఫ్లైట్ దిగంగానే మా university కి చెందిన ఇద్దరు సుందర వదనులు నన్ను రిసివ్ చేసుకున్నారు. వాళ్ళని "సుందర వదనులు" అని అనటానికి వెనకాల చాల ఫ్లాష్ బ్యాక్ ఉంది. దీని గురించి వేరే పోస్ట్ రెడీ చేస్తున్నా. ఇక నా కధలోకి వస్తే, ముందే రూమ్మేట్ ని మాట్లాడేసుకున్నా కాబట్టి నన్ను వాళ్ళు ఇంటి దగ్గరకి తీసుకొచ్చారు. నా రూమ్మేట్ ఆరోజు చుట్టుపక్కల ఉండే అందరిని డిన్నర్ కి పిలిచింది. అప్పుడు గమనించ లేదు కాని తరవాత అనిపించింది అందరు అబ్బాయిలే, ఒక్క అమ్మాయి కూడా లేదు. సరే, డిన్నర్ అయ్యింది అందరు వెళ్ళిపొయ్యారు. ఇక తరవాతి రోజు university కి వెళ్లి చించేయ్యడమే (అని అప్పుడు అనుకున్నా, తరవాత తెలిసింది, in front crocodile festival అని). "అమెరికాలో Week 1" వచ్చే వారం.

గమనిక: అసలైతే "అమెరికా లో Day 1" అని టైటిల్ పెడదామనుకున్నా, కాని మొదటి రోజు మైగ్రేన్ వచ్చి పడుకున్నా కాబట్టి మొదటి రోజు was not very eventful.
వేమూరి వెంకటేశ్వర రావు గారు (నా అమెరికా ప్రయాణం) వ్రాసినంత ఇంటరెస్టింగ్ గా వ్రాయలేనేమో కాని, నా అనుభవాల్ని మీ అందరితో పంచుకోవాలని కోరిక. రేపు కలుస్తా.

తెలుగు సినిమా లో నాకు తెలిసిన కామెడీ కారులు (అంటే..... comedians అన్నమాట)

లాంగ్, లాంగ్ అగో సో లాంగ్ అగో,.... నేను తెలుగు సినిమాలు విచ్చల విడిగా చూసే రోజుల్లో.... వద్దులెండి, ఉపోద్ఘాతం టూ మచ్ గా ఉంది. డైరెక్ట్ గా పాయింట్ కి వచ్చేస్తా. ఇదిగో వచ్చేసా.
నేను మొదట మొదట తెలుగు సినిమాలు చూడటం రెండో క్లాసు లో అనుకుంటా మొదలెట్టా. మోస్ట్ అఫ్ ది టైం అవి NTR లేదా ANR హీరోలు గా ఉండే సినిమాలే. వాటిల్లో నాకు బాగా గుర్తున్న కమెడియన్ రాజబాబు. అతని డైలాగ్లు నాకు అంతగా గుర్తు లేవు. కాని సన్నగా ఉండే ఆ మనిషి, తాగుబోతు రోల్ చేస్తున్నప్పుడు పడిపోతూ మాట్లాడటం మాత్రం బాగా గుర్తుంది. ఆ తరవాత తెలుగు సినిమాలల్లో నాకు గుర్తున్నంతవరకు గొప్ప కమెడియన్లు సుత్తి pair. సుత్తి అనే మాట "నాలుగు స్తంభాలాట" లో అనుకుంటా మొదట introduce చేసారు. ఆ పిక్చర్ లో వాళ్ళ కామెడీ మాత్రం సూపర్. రక రకాల సుత్తులని డిఫైన్ చేసి చెప్పే డైలాగ్ కత్తి గా ఉంటుంది. కొన్ని రోజుల తరవాత శ్రీవారికి ప్రేమలేఖ అని ఇంకో సినిమా వచ్చింది. మా అమ్మ సాధారణం గా సినిమాలకి వెళ్ళదు. మా అమ్మ రావాలి అంటే చాల కండిషన్స్ ఉంటాయి. అది కే. విశ్వనాధ్ సినిమా అయి ఉండాలి, ఒక్క అసభ్యకరమైన మాట కాని, సీన్ కాని ఉండకూడదు.... ఇలా పలురకాలుగా ఉంటాయా కండిషన్స్. అలాంటిది మా అమ్మని కూడా ఆ సినిమాకి రెండో సారి తీసుకెళ్ళాం. సినిమా లో కామెడీ ని మా అమ్మ బాగా ఎంజాయ్ చేసింది. తరవాత చాలా రోజులు మన సుత్తి ద్వయం తెలుగు సినిమా లో unbeatable గానే ఉన్నారనుకుంటా. తరవాత కోట శ్రీనివాస రావు, బాబు మోహన్ కూడా చాల రోజులే నడిపించారు. కాకపోతే కోట కొన్ని విలన్ రోల్స్ కూడా వెయ్యడంతో ఆయన ని నేనెప్పుడు established కమెడియన్ కింద లేక్కకట్టలేదు. Then, one fine day .....ENTER అరగుండు బ్రహ్మనందం. కామెడీ లో అతనికి అతనే సాటి (at least, in my opinion). ఒక పిసినారి (కోట) దగ్గర పనివాడి రోల్ లో అదరగొట్టాడు. సినిమా పేరు గుర్తు లేదు. అందులో తిట్లు, "beach దగ్గర రొయ్యలు అమ్ముకునే మొహం" ఈ టైపు లో ఉంటాయి. పదేళ్ళ క్రితం ఇక్కడ కొచ్చినప్పటినుంచి సినిమాలు చూడటం తగ్గించాను. అందుకే సునీల్ గురించి నాకంతగా తెలీదు. ఇంక females లో మాత్రం శ్రీలక్ష్మి. Her expressions and dialogue delivery are totally worth watching the movie.
తెలుగు సినిమాల్లో నాకు నచ్చిన కొన్ని కామెడీ సన్నివేశాలు/dialogues:

నాలుగు స్తంభాలాట: దేఫినిషన్స్ ఫర్ సుత్తి. ఇందులో బెస్ట్ "reverse hammering"
____________ : కోట శ్రీనివాసరావు కోడి ని వేలాడకట్టి అన్నం తినటం.
చంటబ్బాయి: చిరంజీవి, సుత్తి వేలు, సాక్షి రంగారావు (చెవిటాయన) conversation.
చంటబ్బాయి: సుత్తి వీరభద్ర రావు భీమవరం ని "Kunti's second son's boon" అనటం. (ఇది మా ఆయనకీ కూడా అర్ధం అయ్యింది)
చంటబ్బాయి: శ్రీలక్ష్మి, పొట్టి ప్రసాద్ conversation. "నన్ను కవిని కానన్న వాడ్ని కతి తో పొడుస్తా, నన్ను రచయిత్రి ని కానన్న వాడ్ని రాయెత్తి కొడతా"
శ్రీవారికి ప్రేమలేఖ: మిశ్రో "మీ అబ్బాయి పెళ్ళికి, నా గుండు కి, సంబంధం ఏంటి మహాప్రభో?"

ఇలా చెప్పుకు పోవాలంటే చాలానే ఉన్నాయి. కాని నాకు అతి ఇష్టమయిన సన్నివేసం ఏంటంటే... సినిమా పేరు గుర్తులేదు కాని, బ్రహ్మానందం- గుండు హనుమంత రావు, రాముడు-హనుమంతుడు వేషంలో వచ్చి శ్రీలక్ష్మి ని మోసం చెయ్యటం.

కొన్ని రోజులు తెలుగు సినిమా కామెడీ తో కాలక్షేపం చేద్దాం. మీకిష్టమయిన డైలాగ్ లు లేదా సీన్లు ఉంటె నా బ్లాగ్ లో కామెంట్ల ద్వారా పంచుకోండి మరి.

పిల్లలు పిల్లల్లాగా ఉండాలి

నా చిన్నప్పుడు అమ్మ ఈ డైలాగ్ రోజుకి ఒక్కసారైనా అనడం వినేదాన్ని. నేను నా ఫ్రెండ్స్ తో ఆడుకుంటున్నపుడు మాలో ఎవరైనా, ఏదైనా పిచ్చి సినిమా మాటలు మాట్లాడితే మా అమ్మ కాని పక్కింటి ఆంటీలు ఎవరైనా కాని అలా అనేవారు. అలా అనంగానే మాకైతే చచ్చే సిగ్గోచ్చేసేది. కొన్ని రోజులు వరకు ఆ విషయం మర్చి పోయేవాళ్ళం కాదు. నేను స్కూల్ లో చదువుకునేటప్పుడు, మేము ఒక కాంపౌండ్ లో ఉండేవాళ్ళం చాలా ఫామిలీస్ తో బాటు. సాయంత్రం ఇంటికొచ్చి హోం వర్క్ చేసుకుని ఆటలకి బయలుదేరేవాళ్ళం. అందరికి దాదాపు ఒకే టైం లో యూనిట్ టెస్ట్లు, ఎగ్జామ్స్ ఉండడం వల్ల అందరం ఒకే టైం లో చదువుకోవటం, ఆడుకోవటం చేసేవాళ్ళం. సమ్మర్ సెలవుల్లో అయితే ఎంత మజా నో చెప్పలేను. రిపోర్ట్ కార్డులు తెచ్చేసుకుని, రెండో, మూడో రోజులు పెద్దాళ్ళ తో తిట్లు తినేసి సమ్మర్ గొడవ మొదలు పెట్టామంటే మళ్లి జూన్ పదకొండో తారికునే అల్లరి ఆపడం. సాయంత్రాలేమో ఆడుకోవటం, మధ్యాన్నం పుస్తకాలు చదవటం, లేదా craft ప్రాజెక్ట్ పని పెట్టుకోవటం. కుట్లు, అల్లికలు, ఐస్ క్రీం స్టిక్స్ తో, అగ్గిపుల్లలతో, అగ్గిపెట్టేలతో, వెల్వెట్ పేపర్ తో craft తాయారు చేసుకోవటం. caroms, scrabble, chess, ludo లాంటి ఆటలు ఆడటం.

ఈ సుత్తంతా ఇప్పుడెందుకు కొడుతున్నానంటే, నేను క్రితం సారి హైదరాబాద్ వెళ్ళినప్పుడు, మా కజిన్ వాళ్ళబ్బాయిని "ఎంట్రా ఎక్కడికి బయలుదేరుతున్నావు?" అనడిగితే "foundation కి వెళ్తున్నాను చిన్నమ్మా" అన్నాడు. నాకిక్కడ రెండు డౌట్లు. మొదటిది, ఫౌండేషన్ అనగా నేమి? రెండోది, తొమ్మిదో క్లాసు చదివే పిల్లాడు, ఇంత బుద్ధిగా ఎక్కడికి వెళ్తున్నాడు? అని. ఆ మాటే వాడిని అడిగా. ఫౌండేషన్ అంటే IIT foundation కోర్సు అట. ఇంక చూస్కోండి. నాకైతే cholesterol లెవెల్ పెరగకుండానే heart attack వచ్చింది. మొన్నెవరో జోక్ చేసారు. "ఒక ముగ్గు వేసే టైం లో నాలుగు EAMCET problems చేసుకోవచ్చు" అని.


కంపెటిషన్ పెరిగింది.కరక్టే. కాని తొమ్మిదో క్లాసు లో IIT కోసం రెడీ అయ్యేంత level లో నా? అసలు అంత చిన్న పిల్లలకి IIT importance ఏమి తెలుసని?ఇంకో మాట. ఇది నేను దాదాపు మూడేళ్ళ క్రితం హైదరాబాద్ వెళ్ళినప్పుడు జరిగింది. ఈ సారి నేను వెళ్ళినప్పుడు, ఆరో క్లాసు పిల్లాడు కూడా, IIT prep మొదలెట్టేస్తాడా?ఈ మధ్యన పిల్లలు computer గేమ్స్ తప్ప ఇంకో ఆట ఆడట్లేదు. వాళ్ళ బాల్యాన్ని వాళ్ళు పోగొట్టుకోవట్లేదు కదా? చదువు మీద ఇంట్రెస్ట్ పోకుండా, వాళ్ళకి వాళ్ళ childhood ని ఎంజాయ్ చేసే విధంగా మనమేమి చెయ్యొచ్చు? స్కూల్ సిస్టం మార్చలేం కదా? కాబట్టి కుటుంబ వాతావరణం లోనే మార్పులు రావాలేమో?

మన కల్చర్ ని మనమే single handed గా కాపాడుతున్నామా?

నేను Ph.D చేస్తున్నప్పుడు నా roommate ఒక బెంగాలి అమ్మాయి ఉండేది. ఆ అమ్మాయి రెండు సంవత్సరాలప్పుడే వాళ్ళు US కి వచ్చేసారు. సాధారణంగా.... (ధర్మవరపు సుభ్రమణ్యం డైలాగ్ గుర్తొచ్చిందా? ఇప్పుడా కామెడీ వోద్దులెండి) ఇక్కడ పెరిగిన, ఇండియన్ origin ఉన్న పిల్లలకి మన కల్చర్ తెలీదని పెద్ద భ్రమ. నా రూంమేట్ (ఆ అమ్మాయి పేరు కొంచెం సేపు పంకజ అనుకుందాం) వాళ్ళ నాన్నగారు కూడా అలాంటి భ్రమ ఉన్న మనుషుల కోవ లోకే చెందుతారు. పంకజ కి దాదాపు 19 లేదా 20 ఏళ్ళు ఉంటాయేమో. ప్రతి వీకెండ్ 3 గంటలు బస్సు జర్నీ చేసి ఇంటికి వెళ్ళేది. వచేటప్పుడు ఆల్మోస్ట్ వారానికి సరిపడా వండిన కూరలు, పప్పులు అవన్నీ తెచ్చుకునేది. కొత్తలో, బెంగ పెట్టుకుందేమో అనుకునేదాన్ని (బెంగాలి కదా? హి హి హి హి జోకన్నమాట). తరవాత, తరవాత భోజనం తేవటం తగ్గించింది. అయినా ప్రతి వీకెండ్ వెళ్ళేది.

ఒక రోజు అడిగాను. ఇక్కడ dorms లో ఉన్న పిల్లలు అలా ప్రతి వీకెండ్ ఇంటికి వెళ్లారు కదా, నువ్వు మీ పేరెంట్స్ కి చాల క్లోజా? అని. తను నవ్వి, "మా నాన్న ప్రతి వీకెండ్ నాకు బయాలజీ, ఫిజిక్స్ లాంటి సైన్సు సబ్జక్ట్స్ అన్ని కూర్చోపెట్టి చెప్తారు, అందుకే రమ్మంటారు. అలా అయన involve అయ్యి చెప్పకపోతే, నేను నా చదువుని neglect చేస్తానని భయం". "Parents teaching their children is a natural thing for Indians. I think it is an Indian thing" అంది. నాకు ఫస్ట్ ఆశ్చర్యం వేసింది ఆ తరవాత నవ్వొచ్చింది. చిన్నప్పుడు అమ్మ మనల్ని కూర్చోపెట్టి చదివించిన మాట నిజమే. కాని ఇరవై ఏళ్ళు వచ్చాక కూడానా? పేరెంట్స్ కి పిల్లల చదువు మీద anxiousness ఉంటుంది. అది చాలా సహజం. అయినా, కాలేజీ కి వచ్చిన తరువాత పిల్లలు ఎప్పుడు చదువుకోవాలి అని వీక్ టు వీక్ basis మీద పేరెంట్స్ నిర్ణయించటం ఎంత వరకు సబబు? మనకి ఒక originality డెవలప్ అయ్యేది ఆ ఏజ్ లోనే కదా? పంకజ వాళ్ళ నాన్నగారు ఇంకొక పని కూడా చేసేవారు. ఎప్పుడైనా క్రికెట్ మ్యాచ్ జరుగుతుంటే పంకజ వాళ్ళ తమ్ముడిని తప్పకుండా తీసుకెళ్ళే వారు (ఏదో ఒక ఫ్రెండ్ ఇంటిలో డిష్ antenna ఉంటుంది కదా తప్పకుండా). స్కూల్ వర్క్, hobbies neglect చేసినా సరే. ఎందుకయ్యా అంటే, క్రికెట్ మన కల్చర్ లో ఒక భాగం, మన పిల్లలకి అది తెలియాలి అంటారు.

ఇక్కడ చాల మంది పిల్లల్ని వీకెండ్స్ లో తెలుగు, తమిళం (లేదా వేరే ఏదైనా మాతృభాష), శాస్త్రీయ సంగీతం, డాన్స్ క్లాస్సులకి పంపిస్తారు. వాళ్ళ హాబీ ని వాళ్ళనే ఎంచుకోమంటే బెటర్ ఏమో? hobbies కూడా మనం డిసైడ్ చెయ్యడమెందుకు?నేను ఈ విషయం పిల్లలు మరియు teenagers తోనే మాట్లాడాను (ఇలా అన్నానని నేనేదో పెద్ద సైకాలజీ expert ని అనుకునేరు. నాకంత లేదు). పేరెంట్స్ తో మాట్లాడలేదు. కాబట్టి నాకు వాళ్ళ perspective తెలీదు.
మా university లో ప్రతి university కి మల్లె ఒక ఇండియన్ స్టూడెంట్స్ అసోసియేషన్ ఉండేది. దాని elections అప్పుడు వినాలి ఒక్కొక్కడి కల్చర్ గోల. ఒక కల్చరేసుడు రెండో సారి కాంటెస్ట్ చేస్తున్నాడు (మొదటి సారి గెలిచాడు లెండి). అతగాడి స్పీచ్ ఇలా నడుస్తోంది "why do you think I contested last year? I think it is very important to preserve our culture. Some one has to do it you know. My wife was here that time. I did not even consult her when you all nominated me. This year, I want to be an officer for the same reason. We have to make sure this organization has capable officers who can preserve our culture". నాలుగు దేశి మ్యూజిక్ డాన్స్ పార్టీలు పెడితే కల్చర్ ని కాపాడినట్టేనా?

ఇలాంటి వాళ్ళు కొంతవరకు బెటర్. వాళ్ళింటికి వెళ్తే సుబ్భరంగా క్రికెట్ మ్యాచ్ లు, తెలుగు, హిందీ సినిమాలు చూపించి, మంచి ఫుడ్ పెడతారు (రుచి గా ఉందా, లేదా అన్నది వేరే విషయం). ఇంకొక టైపు కల్చరేస్వరులు ఉంటారు. నా ఫ్రెండ్ ఒకమ్మాయి తను కాలేజీ లో చదువుకున్నప్పటి విషయం ఇలా చెప్పింది:
నేను post graduation లో ఉండగా అనుకుంటా freshers party లో ఒక సీనియర్ ప్రబుద్ధుడు స్పీచ్ ఇస్తున్నాడు. ఇలా సాగుతోంది ".........మన సంస్కృతి ని మనం నిలబెట్టుకోవాలె. నిన్న మన కాలేజీ ల చూసిన ఒక అమ్మాయిని. జీన్స్ ప్యాంటు ఏస్కోని, బొట్టు పెట్టుకోకుండా కాలేజికి వచ్చింది. అట్లనేన కాలేజీ కి వచ్చుడు? గసొంటి బట్టలేస్కోనోస్తర? మన సంస్కృతి ఏమైపోవలె?....." మర్నాడు మేము బస్సు దిగి కాలేజీ కి వెళ్తుంటే గేటు దగ్గర ఒక పెద్ద గ్రూప్ వచ్చే పొయ్యే అమ్మాయిల మీద కామెంట్లు. ఆ గ్యాంగ్ లో ఈ అబ్బాయి కూడా ఉన్నాడు. గేటు దగ్గర నిలపడి అమ్మాయిలకి సైట్ కొట్టటం కూడా ఈ మధ్య కల్చర్ లో భాగం అయిపొయింది. అవును మరి, ప్రతి సినిమా లో బేవార్సు గా రోడ్డు మీద కూచుని లైన్లు వేసే వాళ్ళనే హీరోయిన్లు ప్రేమించేసి, duet పాడేసి, పెళ్లి చేసేసుకుంటారు.

నా ఒపీనియన్ లో culture అనేది చాలా broad concept. Everyone defines it in their own way. ఇలా చేస్తే కల్చర్ ని కాపాడొచ్చు, ఇలా అయితే లేదు అన్న రూల్ ఏమి లేదు. కాకపోతే ఇతరులకి (ముఖ్యంగా తమ పిల్లలికి) ఇబ్బంది లేకుండా, వాళ్ళ మనసులకి కష్టం కలగకుండా చూసుకుంటే మంచిది. నా మటుక్కి నేను సంస్కృతిని కాపాడడానికి ఎం చేసానా అని ప్రశ్నించుకుంటే, నాకేమి జవాబు దొరకట్లేదు. ఇక పైనే ఆలోచించాలి ఏమి చెయ్యొచ్చో. ప్రియమైన చదువరులారా, మీరేమంటారు? కల్చర్ గూర్చియు, మరియు దానిని కాపాడుటకై మనము చేయవలిసిన కృషిని గూర్చియు దయచేసి మీ మీ అభిప్రాయములు చెప్పుడు. (ఎలా ఉంది మన గ్రాంధికం?)

పర భాషా గాయకులు

ఇవాళ్ళ "తెలు-గోడు" బ్లాగ్ లో "తారలెంతగా మెరిసేనో" పోస్ట్ చూడగానే, నాకు చిన్నప్పుడు నేను మహా fascinating గా విన్న "నా మది నిన్ను పిలిచింది గానమై" అనే పాట గుర్తొచ్చింది. ఈ పాట నేను మొదటి సారి ఎప్పుడు విన్నానో జ్ఞాపకం లేదు కాని, ఒక విషయం మాత్రం గుర్తుంది. ఈ పాట వినగానే, ఎదేవరో తెలుగు రానాయన పాడుతున్నాడని మాత్రం అంత చిన్న వయసులో కూడా అర్ధం అయ్యింది. ఈ గొంతు ఎక్కడో విన్నట్టుందే, అని అనుకుంటుంటే మా ఇంట్లో ఎవరో అన్నారు ఇది హిందీ పాటలు పాడే ఒకాయన పాడాడు అని. తరవాత్తరవాత రఫీ, కిషోర్, బాల సుబ్రహ్మణ్యం లాంటి మహా మహా గాయకులతో పరిచయమయినా (నాకు వాళ్ళు తెలుసని, వాళ్లకి తెలీదు), ఆ పాట మాత్రం నా మనసులో ఉండి పొయ్యింది. హిందీ పాటలు పాడినాయన తెలుగు పాట బలే charming గా పాడాడు కదా అనుకునే దాన్ని.

చాలా రోజుల తరువాత "రామ్మా చిలకమ్మ" అన్న పాట విడుదలయ్యి మొత్తం రాష్ట్రాన్నే ఒక ఊపు ఊపేసింది. ఈ సినిమా నేను నా ఫ్రండ్స్ తో, కసిన్స్ తో, "నాతో రావటానికి ఎవ్వరు లేరు నువ్వు రావే" అన్న మా పిన్ని తో మూడు సార్లు చూడాల్సి వచ్చింది (చూడాలని వుంది కదా?). లాస్ట్ టైం నేను చూసినప్పుడు సినిమా రిలీజ్ అయ్యి చాల రోజులే అయినా, రామ చిలకమ్మ పాట రాగానే audience లో భలే excitement ఉండింది. తరవాత ఈనాడు లో రామ చిలకల గురించి ఒక ఆర్టికల్ వచ్చింది. అందులో లాస్ట్ లైన్ నాకు ఇంకా గుర్తు. "రామ చిలకమ్మ ని, పరభాషా గాయకుడు రామ్మా చిలకమ్మా అని పాడినా...." అప్పుడు నాకర్ధమయ్యింది actually అది "రామ చిలకమ్మ" అని. మొన్నీ మధ్య పాట వింటుంటే, "రామ చిలకమ్మ" అని ఉదిత్ నారాయణ్ కరెక్ట్ గానే అన్నాడు కదా.... అనిపించింది.

సరే, వేరే పాటలు కూడా విందాం అనేసి, "రాధే గోవిందా", "కన్నుకొట్టినా" లాంటి ఉదిత్ పాడిన పాటలన్నీ విన్నా. ఉచ్చారణ లో ప్రాబ్లం లేక పోయినా ఏంటో అన్ని పాటలు ఫన్ని గా ఉన్నాయి. సరే అని శంకర్ మహాదేవన్ పాటలు విన్నా. అవి "funny meter" లో కొంచెం బెటర్ గా అనిపించాయి. ఇది లాభం లేదని ఉదిత్ తమిళ్ పాటలు విన్నా. అక్కడ కూడా ఒక funnyness (by the way, is this a word?). సరే బాలు గారి హిందీ పాటలు విన్నా. అవి గమ్మతుగా అనిపించలె. హరి హరన్ పాటలలో కూడా నాకేమి funny గా అని పించలె.

సరే మళ్లి రూట్స్ కే వెళ్లి ప్రాబ్లం ఏంటో కనుక్కుందాం అని "నా మది నిన్ను పిలిచింది" విన్నా. ఈ సారి మీరు విన్నప్పుడు గమనించండి "సూర్య చంద్రులు", "అలనాటి జానకి" అన్న phrases ని రఫీ భలే గమ్మతుగా అన్నారు.
వీళ్ళంతా చాలా పేరున్న గాయకులు కదా? భాష రాకపోవటమే దీనికి కారణం అంటారా? మరి చిత్ర గారికి కూడా భాషా అంతగా రాదు కదా? అసలు నేను ఈ పోస్ట్ రాయడానికి కారణం ఏంటంటే, నేను ఈ పోస్ట్ లో "funny", "గమ్మతు" అనే పదాల్ని చాల సార్లు వాడాను. అవి తప్ప నాకు వేరే పదాలు దొరకలే. వీటికి బదులుగా వేరే ఏవైనా పదాలు వాడొచ్చా? అవేంటో నాకు చెప్తారా ప్లీజ్? లేక పోతే "అనవసరమైన ఆలోచనలు పెట్టుకోక, పాటల్ని ఎంజాయ్ చేయ్యమ్మాయి" అంటారా? వాకే.

పరిశుభ్రత కు నోచుకోని Public Restrooms

నేను పెట్టిన title ని చూసి నేను మాట్లాడేది మన దేశం లో లేదా US లో ఉన్న బాత్రూం ల గురుంచి మాత్రమె అనుకోకండి. నేను వేరే ఎ దేశాలకి వెళ్ళలేదు కాబట్టి నా అనుభవాలు మాత్రమే వ్రాస్తున్నాను. ఇంకొక విషయం. చిన్నప్పటి నుంచి ఈ విషయం ఎవరితోటైనా మాట్లాడితే, "అబ్బ ఇప్పుడీ విషయం అంత అవసరమా?" అని తీసి పారేశారు. అందుకనే blog ముఖంగా వ్రాస్తున్నాను.

నేను స్కూల్ లో చదివింది 1980s లో. అప్పట్లో హైదరాబాద్ లో నీళ్ళ సమస్య చాలా ఘోరంగా ఉండేది. ఎంత ఘోరం అంటే రోజు ఇంటి దగ్గరికి నీళ్ళ tanker (ఆ రోజుల్లో అలానే అనే వాళ్ళం, ఇప్పుడేం అంటున్నారో తెలీదు నాకు) వస్తే పిల్లలు, పెద్ద వాళ్ళు అన్న తేడా లేకుండా బకెట్ లతో నీళ్ళు మోసి, రోజుకి సరిపడా నీళ్ళు నింపుకునే వాళ్ళం. వాటర్ tanker విషయానికి వస్తే ఇల్లుకల వాళ్ళు, అద్దె కి ఉండే వాళ్ళు అన్న తేడా ఉండేది కాదు. It was a world of tough competition. మాది "water works" generation. sodium metal తో వాటర్ react అవుతే ఏమవుతుందో చెప్పలేమేమో గాని, water tanker ఎ రోజు ఎన్ని గంటలకి వస్తుందో, ఎ బకెట్ ఎ చేత్తో పట్టుకుంటే ఎన్ని trips లో సిమెంట్ గోలెం నింపోచ్చో, ఎ అంటీ ఎన్ని గంటలకి తన బకెట్ బయట పెట్టారో, దాన్ని బట్టి మనకి ఆ రోజు ఎన్ని నీళ్ళు వస్తాయో చెప్పగలం మేం. సో, మేము మా జీవితం లో ఇన్ని విషయాలు experience చెయ్యడం వల్ల నీళ్ళు చాల పొదుపుగా వాడతాం. అయితే మాకేంటి? అని మీరనడానికి లేదు. ఈ విషయం ఇప్పుడెందుకు చెప్పానంటే, మేము స్కూల్ లో చదువుతున్నప్పుడు ఒక్క బాత్రూం లో కూడా నీళ్ళు వచ్చేవి కాదు. పర్యవసానం ఎంటయ్యా అంటే, మాహా dirty గా ఉండే బత్రూమ్స్. sixth class లో ఉండగా అనుకుంటా ఒక సారి నేను స్కూల్ లో బాత్రూం లోకి చూసినట్టు జ్ఞాపకం. ఆ రోజు నేను కడుపులో తిప్పి పడిపోయ్యాను. ట్యూషన్ క్లాసు కి వెళ్లినప్పుడు ఒక ఫ్రెండ్ తో చెప్పా ఈ విషయం. తను అంది "నా స్కూల్ లో అలానే ఉంది. మా తమ్ముడి స్కూల్ లో కూడా" అని.
అందరు అంటారు ముందర సమస్య ఏంటో కనుక్కోండి, అప్పుడు సమాధానం ఆలోచించచ్చు అని. చిన్న పిల్లల మైన మాకే అనిపిస్తే, స్కూల్ లో టీచర్స్ కి, ప్రిన్సిపాల్ కి, స్కూల్ కి వచ్చే పేరెంట్స్ కి ఎవ్వరికి ఈ సంగతి పట్టలేదా? ఇంటిలో అన్ని రూమ్స్ ని క్లీన్ గా ఉంచుకున్నట్టే, స్కూల్ లో బత్రూమ్స్ ని కూడా క్లీన్ గా ఉంచాలి అని ఎవ్వరు మాతోటి ఎందుకు అనలేదు. ఎప్పుడో జరిగిన సంగతెందుకు, ఇప్పుడేం చెయ్యాలి అంటారా? నన్నడిగితే, periodical గా నోట్ బుక్ చెకింగ్, classroom inspections చేసినట్టు బాత్రూం inspections కూడా చెయ్యొచ్చేమో?

ఒక సారి ఏదో ఊరు వెళ్ళినప్పుడు, బస్సు స్టాండ్ లో దిగి, బాత్రూం కి వెళ్ళాము. అక్కడ వరసగా నాలుగైదు బత్రూమ్స్ ఉన్నాయి. లైన్ మాత్రం ఒక్కదానికే, చాంతాడంత. బాత్రూం తలుపు దగ్గర ఒకామె నించుని లోపలకి వెళ్ళే వాళ్ళ దగ్గర డబ్బులు తీసుకుంటోంది. నేనేమో పెద్ద ఫీల్ అయిపొయ్యి, "చల్ , నేను డబ్బులెందుకు ఇవ్వాలి, పక్కనున్న బాత్రూం లోకి వెళ్తా" అనుకున్నా. "jawaani ka josh" కదా, అదన్నమాట. లోపలకి వెళ్లి, నానో సెకండ్ లో బయటకి వచ్చా. మళ్ళి కడుపులో తిప్పుడు. ఆ డబ్బులు తీసుకునే ఆమె నన్ను చూసి నవ్విన నవ్వు, నేనింకా మర్చిపోలేను.

లాస్ట్ టైం ఇండియా వెళ్ళినప్పుడు ఒక బస్సు ప్రయాణం చేసాం. నాది లాస్ట్ విండో సీట్. ఓవర్ నైట్ జర్నీ. రాత్రి మూడు గంట్లకో ఎప్పుడో బస్సు ఆగితే నిద్ర లేచి కిటికీ తీసా గాలి కోసమని. బయటకి చూస్తే ఏముంది? ఒకాయన టైరు దగ్గరే పని కానిచ్చుకుంటున్నాడు. చిరాకొచ్చేసింది. చూస్తే చడువుకున్నవాడిలా ఉన్నాడు. ఇప్పుడనిపిస్తోంది. నాలుగు చీవాట్లు పెడితే బాగుండేది. మళ్ళి అలా చెయ్యడు అని. అసలు అందరం ఇలా మనకెందుకు గొడవ అనుకోపట్టే కదా ఇలా ఉంది పరిస్థితి? మా అమ్మమ్మ ప్రయాణానికి ముందర ఎప్పుడు అంటారు "ఊరికి బయలుదేరే ముందర, బాత్రూం కి వెళ్లి బయలుదేరండి, దారిలో మంచి నీళ్ళు ఎక్కువ తాగకండి, దారిలో బాత్రూమ్స్ సరిగ్గా ఉండవు" అని. మరి ఎండా కాలం లో నీళ్ళు తాగకుండా ఎలా ప్రయాణం చెయ్యడం. అందరు AC ఉన్న బస్సు లో వెళ్ళడం అఫ్ఫోర్డ్ చెయ్యలేరు కదా?

ఒక సారి బోస్టన్ వెళ్ళేటప్పుడు దారిలో రెస్ట్ ఏరియా లో ఆగాం. అక్కడ బాత్రూం అయితే ఛండాలం. flush పని చెయ్యట్లేదు. బాత్రూం తలుపు తియ్యగానే, రూం అంత పేపర్లు పడేసి ఉన్నాయి. ట్రాష్ క్లీన్ చెయ్యలేదు. ఓవర్ ఫ్లో అయ్యి పోతోంది.

ఇది పరిష్కారం లేని సమస్య అని నేననడం లేదు. ముఖ్యం గా నేను ఎవ్వరిని కించపరచటం లేదు. ఇది అందరి సమస్య. మన చుట్టుపక్కల పరిశుభ్రం లేక పోతే, మన ఆరోగ్యానికే నష్టం కదా? If it is not too stinky (even if it is), I would very much appreciate it if you could share your experiences and any possible solutions to this problem.

పెళ్ళికూతురు/పెళ్లి కొడుకు ఎలా ఉండాలంటే?........

పెళ్ళంటే? పెళ్ళంటే పందిళ్ళు, లల్లల్ల, లల్లల్ల, లల్లల్ల తలంబ్రాలూ.......... ఆగండి!!!! ఎవరక్కడ కృష్ణంరాజు, శ్రీదేవి లా సాంగేస్కునేది? ఈ మధ్య పిల్లలు మరీ పాడైపోతున్నారు. చదువు గిదువు మీద ధ్యాస లేదు కాని, కాబోయే ఆవిడ/ఆయన ఇలా ఉండాలి, అలా ఉండాలి అని ఒకటే imaginationలు.
చిన్నప్పుడైతే గోరింటాకు పెట్టుకోగానే "మందారం లా పూస్తే మంచి మొగుడొస్తాడు.... ఇంకేదోలా పూస్తే ఇంకొకడెవడో వస్తాడు.." అని పాడెస్కునే వాళ్ళం ఎంచక్కా. సరే, ఆ రోజుల్లో అది చాల "happening" పాట కాబట్టి అలా పాడుకున్నాం. టెన్త్ క్లాసు లో కొచ్చాక శివ సినిమా రిలీజ్ అయ్యింది. ఇంక చూస్కోండి ఏ అమ్మాయిని చూసినా "సరసాలు చాలు శ్రీవారు తాననానా...." ఇదే గొడవ. అక్కడికి నాగార్జున వీళ్ళ కిచెన్ లోకే వచ్చేసి, పింక్ చీర కట్టుకున్న వీళ్ళ తోటే duet వేసుకున్న ఫీలింగ్. ఈ విషయంలో అబ్బాయిలు అమ్మాయిలకి అస్సలు తీసిపోరు. "భోలిసి సూరత్, ఆంఖోమే మస్తి ..." అని వీళ్ళు పాడేసుకోవడమే. అసలు నాకు తెలికడుగుతాను, మన గోరింటాకు మందారంలా పండితే, వాడెవడో మంచివాడేలా అవుతాడు, మన పిచ్చి గాని. పోనీ, ఏదో చిన్నతనం లో అలా అనుకున్నామా అంటే అదీ కాదు. పెద్దయ్యేకొద్దీ ఈ పిచ్చి ముదురుతుందే తప్ప (at least, నాకు తెలిసినంత మటుక్కు) తక్కువ కాదు.

చదువుకునే రోజుల్లో నాకు తెలిసిన అమ్మాయి ఇంకొక ఫ్రెండ్ తో "నాకైతే పెళ్లి విషయం లో కొన్ని specifications ఉన్నాయి. నాకు కాబోయే భర్త EAMCET లో టాప్ 50 రాంక్ holders లో ఒకడై ఉండాలి, IIT లో MTech చేసుండాలి, MS మాత్రం CS అయితేనే అస్సలు proceed అయ్యేది, లేకపోతే లేదు". అప్పుడా ఫ్రెండ్ అంది ... "అన్ని qualifications ఉన్నవాడు నిన్నెందుకు పెళ్లి చేసుకుంటాడు?" అని. అవును మరి మన lady ఏమో హైదరాబాద్ లో ఏదో ప్రైవేటు ఇంజనీరింగ్ కాలేజీ లో electrical engineering చదివింది.


నేనిందాక చెప్పా కదా అబ్బాయిలు ఎందుకు తీసిపోరని. నాలుగైదేళ్ళ క్రితం మా university లో చదువుతున్న ఒక తెలుగు అమ్మాయికి పెళ్ళయ్యింది. బాగా ఉన్నవాళ్ళమ్మాయి అవడంతో చాలా గ్రాండ్ గా పెళ్లి చేసారని ఆ అమ్మాయి రూం మేట్స్ ద్వార అందిన సమాచారం. అది పెద్ద విషయం ఎంచేతంటే, తను ఎప్పుడు అంత డబ్బున్న పిల్లలా behave చెయ్యలేదు. అందరితో పాటే కలిసి పొయ్యి చాల friendly గా ఉండేది. సడన్ గా సంబంధం కుదరటం తో అ అమ్మాయి ఇండియా వెళ్ళే ముందర ఎక్కువ మందికి చెప్పలేదు. అందుకని వచ్చాక ఫ్రెండ్స్ (అమ్మాయిల్ని మాత్రమే) Pizza party కి పిలిచింది. ఈ విషయాలన్నీ ఎలా అయితేనేం ఇండియన్ అబ్బాయిలందరికీ తెలిసాయి. నాకు తెలిసిన అబ్బాయి తో తరువాతి రోజు జరిగిన conversation:
నేను: అబ్బ, ఇవ్వాళ ల్యాబ్ కి వచెటప్పటికి లేట్ అయ్యింది.
తె అ: ఎందుకండి నిన్న పార్టీ కేమైనా వెళ్ళారా?
నేను: (మనసులో "ఓర్నీ, నీకెలా తెలిసింది?" అనుకుని, బైటికి మాత్రం) ఔనయ్యా. భలే కనిపెట్టావే.
తె అ: నేను కనిపేట్టతానికేముందండి, అందరు అనుకుంటున్నారు?
నేను: (అందరు అంటే?) ఏమని?
తె అ: సో అండ్ సో అమ్మాయి పెళ్ళయిందని, అమ్మాయి చాల డబ్బున్న వాళ్ళ అమ్మాయి అని, పెళ్లి చాలా గ్రాండ్ గా చేసారని, ఆ అబ్బాయి సో అండ్ సో university లో Ph.D చేస్తున్నాడని, ఈ అమ్మాయి MS అవ్వంగానే వెళ్ళిపోతుందని, ........
నేను: (ఆపుతావా నాయనా? ఓరి మీ అసాధ్యం కూలా. వారం రోజుల్లో ఇన్ని విషయాలు ఎక్కడ కనిపెట్టారు? ల్యాబ్ లో రీసెర్చ్ మానేసి ఈ పనులన్నీ చేస్తున్నారా ఏంటి?) హి హి హి హి అయితే ఇప్పుడు ఏంటి?
తె అ: మీ లాంటి సీనియర్స్ ఉండి నాలాంటి వాళ్లకి లాభామేవుందండి? ఆ అమ్మాయి గురించి నాకైనా చెప్పలేదు.
నేను: (ఇంక నాకు తిక్క వచ్చేసింది) చెప్తే ఏమి చేసేవాడివి?
తె అ: మీరు introduce చేస్తే, friendship చేసుకుని, మెల్లమెల్లగా పెళ్లి వరకు తీసుకేల్లెవాడిని (మరి లాస్ట్ సెమెస్టర్ లో వాళ్ళ స్టడీ గ్రూప్ చదువుకుందామని పిలిస్తే రానన్నావ్?)
నేను: సరే ఇప్పుడేమయింది. నీకెలాంటి అమ్మాయి కావాలో చెప్పు. ఇప్పుడు వెతుకుదాం (అక్కడికి నేనేదో పెళ్ళిళ్ళ పేరమ్మ లాగ)
ఇంక మొదలయ్యింది లిస్టు. ఎంతకీ ఆపడే? ఆ అమ్మాయికి చాల డబ్బులుండాలి, ఆ అమ్మాయి సన్నగా ఉండాలి, కళ్ళజోడు ఉండకూడదు, పెద్ద జడ ఉండాలి............................................................................................, చివరిగా ఆ అమ్మాయికి MS డిగ్రీ ఉండాలి అని. ఈ లిస్టు చెప్పటం అయ్యేటప్పటికి నేను రెండు experiments కి సరిపడా calculations పూర్తి చేశా.
నేను: MS ఎందుకు? నువ్వు ఎలాగో Ph.D చేస్తున్నావుగా? ఆ అమ్మయి కూడా Ph. D అయితే బావుంటుంది (నాలో పెళ్ళిళ్ళ పేరమ్మ మేల్కొంది).
తె అ: వద్దండి Ph.D ఉన్న పిల్లయితే నా మాట వినదు.
నాకప్పుడనిపించింది, ఎక్కడో ఈ లోకంలో ఒక అమ్మాయి అనుకుంటూ ఉంటుంది "మా నాన్న అన్ని కట్నం డబ్బులు, అవీ ఇచ్చినతరవాత Ph. D. ఉన్నవాడినేందుకు చేసుకోవటం దండగ, ఎంచక్కా 10th క్లాసు పాస్ అయ్యిన వాడిని చేసుకుంటే బెటర్, మన మాటైనా వింటాడు" అని.
సరే. అమ్మాయిలూ, అబ్బాయిలు ఇలా అనుకుంటే reasonable గానే ఉండొచ్చు. వాళ్ళ పెళ్లి విషయం కాబట్టి. ఇంక తల్లి తండ్రుల కోరికలు వినాలి. మా అమ్మకి బోల్డంత మంది కజిన్లు. వాళ్ళల్లో కొంత మంది కి సంబధించిన విశేషాలు:

ఒక ఆవిడ: అక్కా, భాస్కర్ కి సంబంధాలేవైన చూస్తున్నారా?
ఇంకో ఆవిడ: చెప్పానే చాలా మందికి. ఇంకా ఎవ్వరు ఏమి సంబంధాలు తీసుకు రాలే.
ఎందుకు తీసుకొస్తారు. తీసుకొచ్చి ఈవిడ తోటి పిచ్చ తిట్లు తినటానికా? మొన్నటికి మొన్న ఒకాయనెవరో సంబంధం మాట చెప్తే, solid గా తిట్టింది. ఈవిడ కండిషన్ ఏంటంటే, పిల్ల తెల్ల్ల్ల్ల్ల్ల్ల్ల్ల్ల్ల్ల్ల్ల్ల్ల్ల్లగా ఉండాలిట. ఆవిడ "తెల్ల" ని అంత స్ట్రెస్ చేసింది మరి. వాళ్ళ అబ్బాయి చామన ఛాయ కంటే కొంచెం ఎక్కువుంటాడు.

మా అమ్మ ఒక సారి వాళ్ళ ఇంకొక కజిన్ వాళ్ళ ఫ్యామిలీ హైదరాబాద్ కి transfer అయ్యి వచ్చారని నన్ను, మా పిన్నిని తీసుకెళ్ళింది వాళ్ళింటికి. ఆవిడ తలుపు తీసి మమ్మల్ని చూస్తూనే జరిగిన conversation:
అమ్మ: ఏమే బాగున్నావా? గుర్తుపట్టవా?
ఆవిడ: గుర్తుపట్టక పోవటం ఏమిటే? ఇదెవరు? మీ అమ్మాయా? పెళ్ళయ్యిందా? అది చెల్లెలు కదూ?
అమ్మ: కాలేదే. చదువుకుంటోంది.
ఆ: అవున్లే ఈ రోజుల్లో చదువుండాలి కదా దేనికైనా. మా అమ్మాయికి మంచి సంబంధం చూడవే.
(కాళ్ళు నేప్పెడుతున్నాయి బాబు, కొంచెం కుర్చీ చూపించి మంచినీళ్ళు ఇస్తారా?)
అమ్మ: నాకే ఆడపిల్ల (నేను) ఉంది కదా? ముందు దానికి చూసుకోవాలిగా?
ఆ: నీ పిల్ల కేమే? పొట్టి వాడైనా పరవాలేదు. మా అమ్మాయి 5 6' ఉంటుంది. పోడుగువాళ్ళు దొరకటంలా.
నాకసలే నా height మీద కామెంట్ చేస్తే ఒళ్ళు మంట. టక్కున నేను మా పిన్ని లేచాం. "general bazaar లో షాపింగ్ చేసోస్తాం" అని. నాకు పొగరు లేదు కాని నేను మాత్రం మళ్లి వాళ్ళింటికి వెళ్ళలేదు. ఎందుకేల్తాను? నన్ను అంత అవమానించాక? కదా?


ఏ విషయం లోనైనా, మనకి కొన్ని standards ఉండడం చాల అవసరం. కాకపోతే, కామన్ సెన్స్ ఉండాలి పైగా కొన్ని విషయాలని ప్రైవేటు గా ఉంచుకోవటం ఎంతైనా అవసరం. లేక పోతే నవ్వుల పాలవ్వటం ఖాయం.

Nancy Drew నించి ఇల్లేరమ్మ కధల దాకా నా journey

చిన్నప్పుడు మాకు స్కూల్ నించి రాగానే టిఫిన్ తినే అలవాటుండేది. పొద్దున్నా, మధ్యాన్నం రెండు సార్లు అన్నం తింటామని అమ్మ మా మీద జాలి పడి ప్రతి సాయంత్రం టిఫిన్ చేసేది. బజ్జీలు, పకోడీలు, దోసెలు మా అమ్మకి టైం లేకపోతే ఉప్మా. ఈ ఉప్మా లో చాల రకాలు ఉండేవి బియాపు రవ్వ ఉప్మా, గోధుమ రవ్వ ఉప్మా, బొంబాయి రవ్వ ఉప్మా, అటుకుల ఉప్మా.... సరే ఉప్మా సంగతి వేరే పోస్ట్ లో రాస్తా లెండి. చెప్పోచేదేంటంటే, మేము ఫ్రెష్ అయ్యి వచ్చి టిఫిన్ ప్లేట్ తీసుకోగానే, మా అమ్మ మా వైపు కోపంగా చూసేది. ఇక మేం చేసేది లేక చచ్చినట్టు టేబుల్ దగ్గర కూచుని తినేవాళ్ళం. అసలు సంగతేంటంటే మా ఇంట్లో అందరికి, (ఒక్క అమ్మ కి తప్ప) ఒక పిచ్చలవాటు (మా అమ్మ వాడే పదం) ఉంది. అదేంటంటే ఏదైనా తింటుంటే పుస్తకాలు చదవటం. మీరు చిన్న చాక్లెట్ ముక్క ఇవ్వండి, మేం పుస్తకాలు వెతుకుతాం తినే ముందర. మా నాన్న వాళ్ళింట్లో అందరికి ఈ రోగం (again, మా అమ్మ వాడే పదం) ఉంది. మేమెవ్వరమ్ పుస్తకాలు లేకుండా బ్రతక లేం. Period.

స్కూల్ లో ఉన్నప్పుడు tinkle, చందమామ, బొమ్మరిల్లు, బాలమిత్ర, పంచతంత్ర స్టోరీస్ (తెలుగు, ఇంగ్లీష్), టిన్-టిన్, Enid Blyton వ్రాసిన Famous Five, Five Find Outers and the Dog (ఇంకా చాల సిరీస్ ఉండేవి. పేర్లు గుర్తుకు రావట్లేదు) లాంటి పుస్తకాలన్నీ ఏక బిగిన దొరికినవి దొరికినట్టే చదివేదాన్ని. పుస్తకం మొదలు పెడితే ఫినిష్ చేసే వరకు ఆగేది లేదు. సమ్మర్ లో మా అమ్మ, నాన్న నేనేదో పాపం చాల మంచి పిల్లనని నెక్స్ట్ ఇయర్ టెక్స్ట్ బుక్స్ అన్ని కోనేసేవారు. వాళ్ళ ఉద్దేశం ఏంటంటే నేను maths, science పాఠాలన్ని చదివేసి ప్రిపేర్ అయ్యిపోతానని. మన దగ్గర అల్లాంటి పప్పులెం ఉడకవ్. సమ్మర్ హాలిడే లో చదువుకోడానికి నేనేమైనా పిచ్చిదాన్నా? ఫ్రండ్స్ చూస్తే నవ్వుతారు కూడా. కాని మధ్యాన్నం ఎండ లో ఆడుకుంటే వడ దెబ్బ (అంటే ఎండ దెబ్బ, మనం తినే వడ కాదు) కొడుతుంది కదా? మనం లైబ్రరీ నించి తెచ్చుకున్న కామిక్స్ ముందురోజు రాత్రే చదివేస్తాం కదా? అందుకని, మధ్యాన్నం పూట చక్కగా, నెక్స్ట్ ఇయర్ తెలుగు, లేదా హిందీ లేదా ఇంగ్లీష్ టెక్స్ట్ బుక్ చదివేసుకోవాలన్న మాట. టెన్త్ క్లాసు అయ్యేవరకు ఇలా కాలక్షేపం చేశా.

ఇంటర్ కి వచ్చాక ఈ EAMCET గొడవలో పడి ఇంటికి ప్రతి నెల పేపర్ అబ్బాయి తీసుకొచ్చే చందమామ తప్ప పెద్ద పుస్తకాలేం చదవలే ఆల్మోస్ట్ రెండు సంవత్సరాలు. అంత చిన్చేటట్టు చదివినా ఇంజనీరింగ్ లో సీట్ రాలేదు, అది వేరే విషయం. ఇంటర్ అయ్యాక జూన్ లో మొదలు పెట్టా మళ్ళి పుస్తకాల పరంపర. ఇంక మనం ఆల్మోస్ట్ డిగ్రీ లోకోచ్చేసాం కదా. మనం చదివే పుస్తకాలు మనం డిసైడ్ చేసేసుకోవచ్చన్నమాట. అంటే ఇప్పుడింక నాన్న మనతో లైబ్రరీ కొచ్చి మనకి పుస్తకాలు సెలెక్ట్ చెయ్యరు. మనమే చేసుకోవాలి. మొదట్లో అయితే లైబ్రరీ కెళ్ళి బుక్స్ తెచ్చులోవటం, పెద్ద అడ్వెంచర్. అప్పుడు చదివానేను Nancy Drew ఇంక Hardy Boys ఏక బిగిన. మొత్తం లైబ్రరీ లో ఉన్న అన్ని టైటిల్స్ చదివేసా.

BSc లో ఉండగా ఫ్రెండ్స్ ఎవరో చెప్పారు Mills and Boon romances గురించి. ఇప్పుడు తలచు కుంటే నవ్వొస్తుంది ఆ పుస్తకాలు ఎంత exciting గా చదివేవాళ్ళం. అమ్మ కి తెలిస్తే తిడుతుందేమో అన్న భయం. అదే టైం లో నాన్న "Reader's Digest" తెప్పించేవారు. అది చదవటం అప్పుడు అలవాటు చేసుకున్నానంటే ఇప్పటికి మానలేదు. సరే తెలుగు నొవెల్స్ ని కూడా ఓ పట్టు పడదాం అని చెప్పి లైబ్రరీ కి వెళ్లి వెతికా. అందరు ఎండమూరి, ఎండమూరి అని ఒకటే తెగ చెప్పేస్తారు కదా, అసలు ఎవరా ఎండమూరి? ఏమా కధ అని చెప్పి వెన్నెల్లో ఆడపిల్ల చదివా. అంత ఇంటరెస్టింగ్ పుస్తకం నా ఫస్ట్ తెలుగు నోవెల్ అయ్యినందుకు నాకు ఇప్పటికి చాల సంతోషం గా ఉంది. ఆ నోవెల్ లో రమ్య ని రేవంత్ కి చూపించనందుకు ఇప్పటికి నాకు ఎండమూరి గారి మీద కోపమే.

తరవాత Scientific Fiction అలవాటయ్యిది. దాంతో పాటే Womens' Era, Femina లాంటి periodicals కూడా. ఇక్కడి కొచ్చాక లైబ్రరీ విషయం లో మాత్రం నాకైతే పండగే. ఒక బుక్ మనదగ్గర పది రోజులు పెట్టుకోవచ్చు. లైబ్రరీ లో ఒకే author వ్రాసిన పుస్తకాలన్నీ ఒక దగ్గరే ఉండడంతో అవన్నీ ఒక దాని తరవాత ఒకటి చదివి, ఆ రచయత స్టైల్ ని అర్థం చేసుకోవటానికి ప్రయత్నించేదాన్ని. మంచి మంచి రచయితల పుస్తకాలు చదివి, ఆ రచయిత రైటింగ్ స్టైల్ ని analyze చేసి, ఆ analysis కి పుస్తక రూపం ఇవ్వాలని నా అభిలాష. "దానికి చాల టైం ఉందిలే. ముందు పుస్తకం సరిగ్గా చదవటం నేర్చుకో. ఒక లైన్ అర్ధం కాకపోతే పేజి తిప్పేస్తావ్" అంటారా? సరే. అలాగే కానీండి.

"That's the way the cookie crumbles", "house keeper of the professor" లాంటి సైన్స్ కి సంబంధించిన పుస్తకాలు ఇక్కదికోచ్చాకే చదివాను. Motivational reading మాత్రం నాకు అలవాటవ్వలె. క్రిందటి సంవత్సరం నా స్నేహితురాలు "ఇల్లేరమ్మ కథలు" పుస్తకం ఇచ్చింది. అది చదివి మా ఆయనకీ కూడా అనువాదం చేసి చెప్పాను. చిన్నపిల్లల పుస్తకాలతో మొదలైన నా పుస్తకాల పిచ్చి, ఇల్లేరమ్మ కధల దగ్గరకోచేసరికి ఒక phase complete అయ్యినట్టనిపిస్తోంది. ఇప్పుడింక చిన్న పిల్లల చేష్టలు మానీసి, కొంచెం intellectual పుస్తకాలు మొదలెట్టాలి. ఏమంటారు?

మా ఇంటికి భోజనానికి రండి Part 3

2003 లో మా university కి ఒక కొత్త అమ్మాయి వచ్చింది (పేరా? కొంచెం సేపు అంజలి దేవి అనుకోండి). కొన్ని రోజుల తరువాత మేమిద్దరం మంచి ఫ్రండ్స్ అయ్యాం. ఒక రోజు వాళ్ళింటికి లంచ్ కి వెళ్ళా. ఉగాది పండగ అనుకుంటా. పులిహోర, బెండకాయ పులుసు, ఆనపకాయ కూర అంటూ మొదలెట్టిందతే. లిస్టు ఆగట్లేదు. ఎంత బాగా చేసిందంటే home touch ఉంది అన్నింటిల్లో. వాళ్ళింటికి అప్పటినుంచి ప్రతి నెల ఒక్కసారైనా వెళ్ళేదాన్ని(పిలిచినా, పిలవకపోయినా). మా అమ్మ మూడేళ్ళ క్రితం US వచ్చినప్పుడు వాళ్ళింటికి వెళ్ళాం. ఇంక చూస్కోండి. మా అమ్మ ఒకటే సుత్తి. "నువ్వుకూడా వంట నేర్చుకోవాలి" అని. సరే ఆ తరవాత నా పెళ్లి జరిగింది. ఇక్కడ important విషయమేంటంటే, మా అత్తగారింటిలో అందరు భోజన ప్రియులే. మా సార్ తో సహా. అంటే ఎప్పుడు ఫుల్లుగా తింటారని కాదు. tasty గా ఉన్న dishes ని appreciate చేస్తారని అర్ధం. అబ్బ అర్ధం చేసుకోరు. సరే పెళ్ళయ్యాక కొన్ని రోజులకి మా అయన ఇందిర గారి మహానంది cooking బ్లాగ్ పరిచయం చేసారు (ఆ సైట్ లోనించే నేను మొదటి సారి కూడలి కి వచ్చింది). ఇందిర గారి పుణ్యమా అని నేను చించేసా. ఆవిడ ఏది చేస్తే నేనది రిపీట్ చెయ్యడం. కూరలు, పప్పులు, పులుసులు ఒకటేంటి? రెండు మూడు సార్లు అంజలి దేవి (మా ఫ్రెండ్)మా ఇంటికొచ్చి అదిరిపోయింది. "నువ్వేనా ఈ వంట చేసినది....." అని. వాళ్ళింటికి నేను లాస్ట్ టైం వెళ్ళినప్పుడు మేను ఏంటో తెలుసా? గోంగూర పప్పు, బీరకాయ కూర, సాంబార్, పులిహోర, వడియాలు (తను పెట్టలేదు లెండి, ఉరికే వేయించింది). పైగా మరుసట్రోజు మేము బయలుదేరేలోపు ఉప్మా కూడా చేసింది. దాంతో నాకు మళ్ళి lecture మొదలు. నీకసలు ఇలాంటివి తెలిదు. చూడు ఎంత తొందరగా breakfast చేసి పెట్టిందో. ఎవరైనా మనింటికొస్తే నువ్వు కూడా వాల్లతోపాటే లేట్ గా లేస్తావు. వాళ్ళు ఎ Dunkin Donuts లో కాఫీ తాగి వెళ్ళాల్సిందే అని. నాకైతే పిచ్చ కోపమొచ్చేసింది. ఇలా ఎవరు మంచిగా వంట చేసిన నాకే తగులుకునేతట్టుంది అని చెప్పి అసలు వంట వండడంలో ఉన్న basics నేర్చుంటే అందులో ఉన్న enjoyment అర్ధమవుతుందేమో అని అటు వైపు concentration పెట్టా. అప్పుడర్థమయ్యింది కొన్ని బేసిక్ ప్రిన్సిపల్స్ తెలుస్తే చాలు వంట ఆదరకోట్టేయ్యచ్చని. For example, కూర ముక్కలు "cook" అవుతున్నప్పుడే ఉప్పు వేసేస్తే ఉప్పు మంచిగా absorb అయ్యి రుచి గా ఉంటుంది. ఈ విషయం నాకు ముందు తెలీదుగా? లాస్ట్ లో ఉప్పు వేస్తే ఏదో వెలితున్నట్టు అనిపించేది. ఏంటో అర్ధమయ్యేది కాదు. ఇల్లాంటి సంగతులు తెలిసాయిగా. ఇంక చూస్కోండి. చించేసా. మొన్న మా ఇంటికి ఫ్రండ్స్ ని పిలిచాం (భోజనానికి). Tofu curry, "Puli Kozumbu" (తమిళ వంటకం లెండి, నేర్చుకున్నా. Yeah), అరిటికాయ వేపుడు, బొప్పాసకాయ కూర, పాయసం చేశా. మా ఆయనేమో ములక్కాడ సాంబార్ చేసారు. ఆ రోజు టైం లేదు అందుకే తను ఒక్క వంటకం చేసి నన్ను బ్రతికించారు. ఆ వచ్చిన వాళ్ళు, పాయసం రౌండ్ complete అయ్యాకా "మీరు వంట బలే బాగా చేస్తారు ముఖ్యంగా ములక్కాడ సాంబార్ అదుర్స్" అని (నన్ను)పొగిడి వెళ్ళారు.
ప్చ్. ఎం చేస్తాం?......

మా ఇంటికి భోజనానికి రండి. Part 2

చాలా గొప్పగా వంట చేసే ఫ్రండ్స్ అని చెప్పాకదా. ఇప్పుడు ఆ ఫ్రండ్స్ ని గురించి తెలుసుకుందాం. సమ్మర్ లో 4th of july వీకెండ్ కి ఫ్రండ్స్ నయాగరా వెళ్దామంటే సరే అని రెడీ అయ్యా. ఒక couple, వాళ్ళ ఫ్రండ్స్ ఇద్దరు, నేను వెళ్దామని ప్లాన్. US కి వచ్చాక నా ఫస్ట్ ట్రిప్. తొమ్మిది గంటల ప్రయాణం. మాట్లాడుకుంటూ వెళ్తుంటే టైం తెలీలేదు. ఆ ఒచ్చిన ఫ్రండ్స్ ఇద్దరిలో ఒకతనేమో ఫార్మసి డిపార్టుమెంటు లో Ph.D చేస్తున్నాడు. అబ్బ దారి పొడుగునా ఒకటే సుత్తి. తెగ బోర్. ఇంకొకతనేమో microbiology లో Ph. D చేస్తున్నాడు. చెన్నై కుర్రోడు. పుస్తకాలు, సినిమాలు అంటూ చాల కబుర్లు చెప్పాడు. మూడు రోజులు చాల సరదాగా గడిచి పోయింది. ఇంటికొచ్చేసి నా గొడవలో నేను పడిపోయాను. ఒక వారం తరవాత తెగ బిజీ గ lab lo పని చేసుకుంటుంటే, నాకోసం ఎవరో వచ్చారంటే బయటకి ఒచ్చాను. చూస్తే chennai microbiology!!! ఎందుకోచ్చాడబ్బా అని అనుకుంటుంటే "I am making Dosa tonight. Stop by on the way home" అన్నాడు. ఇంతక ముందే చెప్పాకదా university లైఫ్ లో ఎవరైనా తినడానికి పిలిస్తే మాట్లాడకుండా వెళ్లి తినోచ్చేయ్యలని. సరే ఎలాగు వంట చెయ్యటానికి ఓపిక లేదు మంచి టైం లో invitation ఒచ్చిందిలే అని వెళ్ళా. కొబ్బరి చట్ని, ఆలూగడ్డ కూర తో నోట్లో పెట్టుకుంటే కరిగి పోయేటట్టు ఉన్నాయా దోసలు. ఇదేంట్రా దేవుడా. "ఆడపిల్లలు కూడా సిగ్గుపడేటట్లు నువ్విలా దోశలు వెయ్యతమేంటి బాబూ" మొహం మీదే అడిగేసా. "it is not that hard. making the batter just takes time" తీసి పారేసినట్టుగా నవ్వుతు సమాధానం చెప్పాడు. చెప్పొద్దూ, నాకైతే బలే సిగ్గేసింది. ఇది లాభం లేదు. నేను ఏదో ఒకటి చెయ్యాలి అనుకుని బయటకి మాతం పళ్ళికిలించి, "dosa was really tasty. Thanks" అనేసి బయటపడ్డా. నెల రోజులాగి వాడిని (ఈ నెల రోజుల్లో చాల మంచి ఫ్రండ్స్ అయిపోయాం, అందుకే వాడు అనటం), వాడి కజిన్ ని కూడా పిలిచా డిన్నర్ కి. సరే ఆరవ జనాలు కదా అని, సాంబార్ attempt చేశా (MTR mix తో). తినేసి ఏమి పెద్ద comment చెయ్యకుండానే వెళ్లి పోయ్యరిద్దరూ. చెప్పొచ్చేదేంటంటే microbiology సహాయంతో ఆతరవాత నేను చాల dinner లు, lunch లు ఇచ్చాను. superb గా వంట చేస్తాడు. అతనికి తెలీని dish లేదు. అతను భోజనానికి పిలిచాడంటే జనాలు పనులాపుకుని మరీ వస్తారు. ఆ తరవాత ఎప్పుడు దోసలు చేయ్యలనిపించినా నా apartment లో చేసేవాడు. తనకి assistant లు ఇష్టం అట. తను దోసలు చేస్తుంటే మిగతా వాళ్ళందరూ మెక్కుతూనే ఉంటారు తప్ప హెల్ప్ చెయ్యరు. కాని నేను మాత్రం, serve చెయ్యటం, దోశ మీద కూర వెయ్యటం, పొడి వెయ్యటం, ఉల్లిపాయలు తరగటం చేస్తా కదా. అందుకని తతంగమంతా మా ఇంట్లో ఉండేది. Party అయ్యాక మా రూంమేట్స్ అనేవారు "క్లీన్ అప్ పెద్ద గోల కాని, ఫస్ట్ క్లాసు దోసలు తిన్నాం. నువ్వుకూడా అల మంచిగా దోశ చెయ్యటం నేర్చుకోరాదు, మనం ఎంచక్కా ప్రతి సండే దోసలు తినొచ్చు అని". అసలు సిసలైన point ఏంటంటే, ఆ (ఈ) మహానుభావుడికి మేము కలిసిన నాలుగేళ్ళకి నన్ను పెళ్లి చేసుకోవాలనే సంకల్పం ఒచ్చింది, మా పెళ్లి కూడా అయ్యింది. తనకైతే పెర్మనెంట్ అసిస్టెంట్ దొరికింది కాని ఎవరినైనా ఇంటికి భోజనానికి పిలిస్తే చాలు మా ఇంట్లో అయితే పెద్ద యుద్ధమే. ఏది ఓ పట్టాన నచ్చదు. కూర ముక్కల size దగ్గరినుంచి అంత perfect గా ఉండాల్సిందే. ఒక్కొక్కసారైతే భలే ఒళ్ళు మండిపోతుంది. కాని end result మాత్రం మహా tasty. 2000 లో నేను చేసిన సాంబార్ ఎలా ఉంది అనడిగితే నవ్వేసి ఊరుకుంటాడు. వాళ్ళ కజిన్ "అది సాంబారా? చా?" అంటాడు. ఆ సంగతి ఎవ్వరికి చెప్పొద్దని ఇద్దరి దగ్గర స్టాంపు పేపర్ మీద సంతకం తీసుకున్నా. మా ఇంట్లో డిన్నర్ party ల గురించి, ఇంకొక మంచి cook దోస్త్ గురించి నెక్స్ట్ పోస్ట్ లో చెప్తా. మా ఆయన తినటానికి టేబుల్ ముందర కూర్చున్నారు నాదే ఆలస్యం. వస్తా.

మా ఇంటికి భోజనానికి రండి Part 1

అసలు... వీకెండ్ ఎందుకు? అహ ఎందుకని అడుగుతున్నా? అసలు వీకెండ్ ఎందుకంటే .... మనం పొద్దున్నే, అంటే ఎ ఎనిమిదిన్నరకో లేదా తోమ్మిదిన్నరకో లేచి, పదిన్నరకి బ్రష్ చేసి, మనకిష్టమొచ్చిన టిఫిన్ మెక్కి, ఎ ఒంటి గంటకో స్నానం చేసి, కొంచెం సేపు పడుక్కుని, లేచి, ఈమెయిలు చెక్ చేసుకుని, టీవీ చూసి, వంట చేసుకుని, తిని, వాకింగ్ కి వెళ్లి వచ్చి పడుకోవటానికి. ఇలాంటి ప్రశాంతమైన వీకెండ్స్ మనం ఎంజాయ్ చెయ్యటం చూసి, దేవుడికి జెలసి వచ్చి మన బుర్రలో ఒక ఆలోచన పెడతాడు. అదేంటంటే ఎవరినైనా లంచ్ కో లేదా డిన్నర్ కో పిలవటం.
ఇంక చూస్కోండి. ఫ్రైడే నించి మొదలవుతుంది గొడవ. మా అమ్మ ఎవరినైనా భోజన్ననికి పిలిస్తే టక టకా ఎలా వంట చేసేదో తెలీదు కాని, నాకైతే పెద్ద nightmare. అలా అని నాకు వంట చెయ్యడం రాదనుకోకండి. బాగానే వండుతాను.
కాకి పిల్ల కాకికి ముద్దు కదా, ఆ టైపు లో. వంట చేసేటప్పుడు నాకోచ్చే పెద్ద ప్రాబ్లం. Taste చెయ్యకపోవటం. చిన్నప్పుడు మా అమ్మ వంట చేసేటప్పుడు చూసేదాన్ని. ప్రతి వంటకాన్ని స్టవ్ ఆఫ్ చేసేముందర చెంచా తో తప్పకుండ రుచి చూడవలసిందే. ఇప్పుడు తెలుస్తోంది. నా వంటకి వంకలు పెట్టినట్టు మా అమ్మ వంటకి ఎవ్వరు వంకలు ఎందుకుపెట్టలేదో. అయినా రుచి చేసి చూద్దాం అన్న ధ్యాసే ఉండదు నాకు. సరే డిన్నర్ invitation విషయానికొస్తే.... హైదరాబాద్ లో ఉన్నన్ని రోజులు మనం కిచెన్ లో ఉన్న అమ్మతో మాట్లాడడానికి తప్పితే అటు వైపు వెళ్ళే ఛాన్స్ లేదు. At the most, అప్పుడప్పుడు కూరని మాడిపోవకుండా కలపటం, గిన్నెల మీద మూత పెట్టటం లాంటివి చేసేదాన్నేమో. ఇక్కడి కొచ్చాక, చదువుకున్నన్ని రోజులు university ఉన్న తొట్టి గ్యాంగ్ మన టైపు వాళ్ళే కాబట్టి ఎప్పుడైనా తినటానికి రమ్మన్నా, గమ్మునోచీసి తిని లాబులకి వెళ్లి పోయేవాళ్ళు. దీపావళి, హోలీ లాంటి పండగలకి మన ఇండియన్ స్టూడెంట్ అస్సోసిఅషన్స్ ఉండనే ఉన్నాయి. చక్కగా ఇంట్లో పూజ్చ్చేసుకునోచ్చేసి "Diwali Dhamaka" లో లాగించేయ్యటమే.
ఇలా మన ఇష్టం వచినట్టు మనం బ్రతుకుతున్న రోజుల్లో మన ప్రశాంతతని భంగ పరచటానికి కొన్ని ఇన్సిడెంట్స్ జరుగుతాయి. అవేంటంటే, చాలగోప్పగా వంట చేసే స్టూడెంట్స్ మనకి ఫ్రండ్స్ అవ్వటం, లేదా మనకి పెళ్లి అవ్వటం. నా విషయం లో ఈ రెండు జరిగాయి. Details తరువాతి post లో.

అమ్మ బాబోయ్ exams ..... అయ్యబాబోయ్ results

చిన్నప్పుడు నాకో అభిప్రాయముండేది. అదేంటంటే మనకి exams ఉన్నప్పుడు మనతోబాటు చుట్టుపక్కలుండే సమస్త జీవ కోటి భయం భయంగా, ప్రతి క్షణం టెన్షన్ తో ఉండాలని. పొరపాట్న ఎవరైనా నాకు ఏమాత్రం సంబంధం లేని విషయం గురించి నవ్వుకున్నాకాని నన్ను, నా exam సరిగ్గా వ్రాయలేని అసమర్ధతని చూసి నవ్వుతున్నారని నాకనిపించేది. పైగా, నా ఎగ్జామ్స్ జరుగుతుంటే ఇంట్లో ఎవ్వరు TV పెట్టకూడదు, షాపింగ్ కి వెళ్ళకూడదు, ఎంజాయ్ చెయ్యకూడదు అని తెగ రూల్స్ పెట్టేదాన్ని. ఎందుకంటే మరి నేను ఎంజాయ్ చెయ్యట్లేదు కదా అందుకన్నమాట. ఎగ్జామ్స్ మొదలవ్వగానే దేవుళ్ళకి మొక్కుకోవడం మొదలెట్టేసేదాన్ని. ఎగ్జామ్స్ మంచి మార్కులతో పాస్ చేయించు దేవుడా, సో అండ్ సో రోజు ఉపవాసం ఉంటాననో, లేక ఇంకేదో మొక్కేసేదాన్ని. ఏదైనా పేపర్ బాగా వ్రాయకపోతే ఇంటికొచ్చి పిచ్చి పిచ్చిగా ఏడిచే దాన్ని. ఇవ్వాళ్ళ పేపర్ బాగా రాయలేదు, ఫెయిల్ అయిపోతాను ... అని. On top of that ఇంకొక అలవాటుండేది. ఇంటికొచ్చి అన్నం తింటున్నప్పుడు, ఆరోజు పేపర్ ని తల్చుకుని, ఎన్నెన్ని లైన్లు వ్రాసాను, దానికి ఎన్నెన్ని మార్కులిస్తారు అని guess చెయ్యటం. At least 50% అయినా రాకపోతుందా? అని నన్ను నేను సద్దిచెప్పుకోవటం. మా అమ్మకి నేనిది బాగా అలవాటుచేసానేమో, మా తమ్ముడి exams అయినప్పుడు తెగ భయపడి పొయ్యేది. వాడు exam అయ్యాక ఇంటికి రాగానే "ఎలా రాసావురా" అని గుమ్మంలోనే అడిగేది. మా వాడికి అసలే తిక్క. వాడికి ఒళ్ళుమండి "Pen తో" అని లోపలి వెళ్లి పొయ్యేవాడు. దాంతో యుద్ధం స్టార్ట్. "చూసావా, నేనింత ఆత్రంగా అడిగితే ఎలా తిక్క సమాధానం చెప్తున్నాడో?" అని.
ఇదంతా ఒక ఎత్తైతే results ముందు ఇంకొక టైపు భయం. "అసలు పాసవుతానా, పేపర్ లో నా నెంబర్ కనిపిస్తుందా?" ఇలాంటి డౌట్ లు. మా చిన్నాన్న గారు నా ఫేస్ చూసి నాకున్న ప్రస్తుత భయం యొక్క కారణం కనిపెట్టేవారు. "దీని ఫేస్ ఇలా ఉందేంటి? Exams అవుతున్నాయా?" అనేవారు.
ఇంత stress లో మనం ఉంటె, జనాల ఉపదేసాలోకటి. "At the most ఏమవుతుంది, మళ్ళి ప్రిపేర్ అవ్వాలి అంతే కదా. Knowledge కోసం చదవాలి కాని, మార్కుల కోసం కాదు" అని. ఎహే ఉరుకొండి. నేను చదివేది మార్కుల కోసమే అంటే వినిపించుకోరు. ఇప్పుడు తల్చుకుంటే నవ్వొస్తుంది. అందుకే ఎవరైనా ఎగ్జామ్స్ అని భయపడే పిల్లల్ని చూసి వాళ్లకి సింపతి చూపిస్తాను తప్ప అనవసరంగా ప్రీచింగ్ చెయ్యను.

నేను- నా sweet tooth

చిన్నప్పుడు పుట్టిన రోజునాడు పొద్దున్నే లేచి, తలస్నానం చేసి, నాన్నగారితో నారాయణగూడ లో ఉన్న Balaji Mithai Bhandaar లో కలాకంద్, కోవా చెరో కిలో ఇంకా ఆరోజు ఫ్రెష్ గా చేసిన, మనకి చాల నచ్చేసే రెండు మూడు రకాలు చెరో పావు కిలో ఇంకా కారబ్బూంది తెచ్చేసుకుంటే కాని birthday మొదలయినట్టు అనిపించేది కాదు.
అసలు స్వీట్ ని ఎలా తినాలంటే:
మనకిష్టమొచ్చిన స్టొరీ బుక్ ని తెరిచి, కధ చదవటం మొదలుపెట్టి, చిన్న ముక్క నోటితో కొరికి, దానిని minimum ఐదు నిమిషాలు చప్పరించి, ఆ తీపి, యాలకుపొడి వాసన, కుంకుమపువ్వు (స్వీట్ లో ఉంటె) flavor ని ఆస్వాదించి అప్పుడు కొంచెం కొంచెం గా మింగాలి. ఆహా ఆ అనుభవాన్ని మాటలతో చెప్పలేము కదా.
నేను చిన్నప్పటి నుంచి desserts కి వీరాభిమానిని. స్వీట్ అంటే ఇష్టం లేని మనుషులు ఈ ప్రపంచంలో ఉన్నారంటే నేను చిన్నప్పుడు నమ్మేదాన్ని కాదు. అసలు స్వీట్ తినకుండా మనుషులు ఎలా ఉండగాలుగుతారండి. ఉగాది, దసరా, దీపావళి లాంటి పండగలు వచ్చినప్పుడు మా అమ్మమ్మ చేసేవారు బూంది లడ్డు, కజ్జిజాయలు, లస్కోరా (దీన్నే కొబ్బరి లౌజు కూడా అంటారని తరవాత తెలిసింది). ఆహా, ఆ కర్పూరం వాసనా, చక్కర పాకం లో just వేసిననందువల్ల ఇంకా ఉన్న crispyness, తిన్నవారికే తెలుస్తుంది ఆ మజా ఏంటో.
నా లెక్క ప్రకారం స్వీట్స్ ని చాల రకాలుగా categorize చేయొచ్చు. చెప్తావినండి:
మొదటి category:
Routine type - andhra type:
Routine type అంటే నేను ఇంతకుముందు చెప్పినట్టు టక టకా నారాయణగూడ వరకు వెళ్లి తెచ్చుకునే టైపు.
Andhra type అంటే ఆవైపునే ఉన్న విజయ కాటేజీ లేదా కొంచెం ఎక్కువ నడిచి చిక్కడపల్లి వరకు వెళ్లి బందర్ mithai bhandaar లో తెచ్చుకునే అరిసెలు, కాజాలు మరియు బందరు లడ్డు లాంటివి. వీటిని ఆంధ్ర టైపు అని నేను ఎందుకన్నానంటే మా ఇంట్లో ఏదైనా చిన్న సైజు ఫంక్షన్ (బారసాల లాంటిది) జరిగినా లేదా అమ్మ వైపు చుట్టాలు రాజమండ్రి ప్రాంతాలనుంచి వచ్చినప్పుడు అమ్మ అవే తెచ్చేది (లేదంటే మేం వెళ్లి తెచేవాళ్ళం). పైగా వెళ్ళేటప్పుడు ఒక డైలాగ్ కొట్టేది. "అరిసెలు ఓ అరకిలో పట్రండి. స్వీట్ తెమన్నా కదా అని "peda" అని చెప్పి నాలుగు కోవా బిళ్ళలు తీసుకురావద్దు. ఆ పేరు వింటే వాళ్ళు తినరు కూడాను". మా మావయ్య పెళ్లి కాకినాడ లో జరిగింది. అప్పుడే మనకి ఎవరో కాకినాడ కాజా introduce చేసారు. ఈ category కి ఆంధ్ర టైపు అని నేను పేరు పెట్టడానికి ఇది కూడా కారణం. MSc అయ్యాక SR Nagar లో work చేసినప్పుడు అక్కడ స్వగృహ ఫుడ్స్ అని చాల స్వీట్ షాప్స్ తెరిచారు. ఇక నాకైతే పండగే. అక్కడే మనం పూత రేకులు కూడా తిన్నాం. అసలు ఆ ఆర్టిస్టిక్ ability కి చెప్పాలండి జోహార్లు. ఆ సన్న సన్నని పేపర్ లాంటి దాని మధ్యన ఆ చక్కర పొడి. అయ్యో.......
ఇక second way of categorization: Traditional type-Almond House type
నేను కొంచెం పెద్దయ్యాక ఫాస్ట్ ఫుడ్ కల్చర్ బాగా పెరిగిన తరవాత మా ఫ్రెండ్స్, నేను కలిసి హిమాయత్ నగర్ వైపు Curry Puff, pizza లాంటివి తినటానికి వెళ్ళే వాళ్ళం. ఆరోజుల్లో అది చాల happening place. అక్కడ almond house అని early 90s లో అనుకుంట స్టార్ట్ చేసారు. ఆ షాప్ లో ప్రతి స్వీట్ లో ఒక బాదాం ఉంటుంది. ఆ షాప్ లో నేను అన్ని variety లు taste చెయ్యలేదు.
ఇక పొతే ఇంకో category. అదేంటంటే regular-Occasional
Regular అంటే ఈజీ గా దొరికే స్వీట్లు. Occasional అంటే మనకి అంత వీజీ గా దొరకవు. అప్పుడప్పుడు దొరుకుతాయి. అమ్మ, నాన్న teachers ని కలవటానికి స్కూల్ కి వచ్చినప్పుడు పక్కనే abids John bakery లో దొరికే pastry లు, ముందు చెప్పినట్లు హిమాయత్నగర్ కి వెళ్ళినప్పుడు కొంచెం డబ్బులు మిగిలితే "King and కార్డినల్ (స్పెల్లింగ్ కరెక్ట్ కదా?)" లో కొనుక్కునే pastry లు అలాన్తివన్నమాట.
గత ఐదారేళ్లుగా ఇంకో కొత్త category కనిపెట్టా. "దేశి-విదేశి" అంటే "Indian-foreign"
Indian అంటే మన ఇండియన్ grocery stores లో దొరికే మోతీ చూర్ లడ్డు, జిలేబి, బర్ఫీ లాంటివి. Foreign అంటే Panna Cotta, cannoli, Tiramisu, cheese cake లాంటివి.
మనం స్వీట్స్ ని climate ని పట్టి కూడా categorize చెయ్యొచ్చు. సమ్మర్ లో అయితే ఐస్ క్రీం లాంటివి తినాలి. చలి కాలం లో అయితే పాకం లో వేసిన జంతికలు, ఇక్కడ US లో అయితే funnel cake లాంటివి తినొచ్చు. అలాగే మనకి stress బాగా పెరిగిందనుకోండి, అది పోగొట్టుకోవటానికి కొన్ని combinations తినొచ్చు, For example గులాబ్ జామున్ ని ఒక 30 seconds వేడి చేసి chilled custurd తో తినచ్చు.
రుచిగా చేసిపెట్టే వాళ్ళు ఉండాలేకాని నాలాగ స్వీట్స్ ని లోట్టలేసుకుని తినేవాళ్ళకి కొదవా చెప్పండి? మీకు తెలిసిన లేదా మీరు కనిపెట్టిన కొత్త స్వీట్లు లేదా category లు ఎవైనా ఉంటె వెంటనే తెలియజేయగలరు.

మావారు బంగారు కొండా......

మీకేదైనా తెలుగు సినిమా పాట గుర్తొచ్చిందా? నాక్కూడా.
అదేంటమ్మాయి? ఇన్ని రోజులు నీ బాగోగులు చూసిన అమ్మానన్నని, అన్నదమ్ములని, అక్కచెలెల్ని అందరిని పక్కన పెట్టి, మీ ఆయన గురించి రాస్తావేంటి? అనకండి. ఏదో ఈ టైటిల్ పెట్టి post వ్రాయలనిపించి ప్రయత్నం చేస్తున్నా. ఇప్పుడు మా అయన విషయానికొద్దాం. మా ఆయనలో నాకు చాలా చాలా నచ్చే విషయం ఏంటంటే, నన్ను ఎప్పుడు కంట్రోల్ చెయ్యటానికి ట్రై చెయ్యరు. మనం ఫ్లాష్ బ్యాక్ లోకి వెళ్లి చక్రాలు తిప్పుకుంటే, నేను చదువుకోవటానికి US వచ్చినప్పుడు నాకు ఒక ఫ్రెండ్ ఇంట్లో (కార్ లో) పరిచయమయ్యారు. అప్పటినుంచి ఇప్పటివరకు మేము బెస్ట్ ఫ్రెండ్స్ మే. Ph. D అయ్యిన్తరవాత తనకి NY లో ఉద్యగం వచ్చింది. నాకేమో వేరే ఊర్లో. తరవాత సంవత్సరానికి మా పెళ్ళయ్యింది. ఇప్పటికి మా పెళ్ళయ్యి మూడేళ్లు కావస్తుంది. అయినా ఉద్యోగరీత్యా వేరే ఊర్లోనే ఉంటున్నాము. కనపడిన ప్రతి వాడు, "when will you and your husband stay in the same city" అనో, "you need to make a decision soon and stay in the same place" అనో, లేక ఇంకొక స్టెప్ ముందుకెళ్ళి "after a few years, you will have kids and stay home anyway. Why do you want to go through all these troubles" అనో హింసిస్తాడు తప్ప, ఆయన మాత్రం ఎప్పుడు job వదిలి పెట్టమని చెప్పలేదు. నా professional development కి సలహలిస్తారే కాని "నువ్వేలాగో కొన్ని రోజుల తరవాత NY కి వచేస్తావుకా? ఎందుకు చెప్పు నీకీ ప్రమోషన్ల గొడవ?" అని discouraging గ మాట్లాడరు. ఎవరినైన మా ఇంటికి డిన్నర్ కి పిలుస్తే నేను రెండు items చేస్తే నాకు సాయంగా ఆయన నాలుగు చేస్తారు. పైగా నా ఫ్రెండ్స్ వస్తే "నువ్వెళ్ళి వాళ్ళతో మాట్లాడు. వంట నేచేస్తాలే" అంటారు. ఎప్పుడైనా "అబ్బ Mango లస్సి తాగాలని ఉంది" అంటే, "సాయంత్రం రెడీగా ఉండు, ఎడిసన్ వెళ్లదాం" అంటారు. ఇదంతా తెలుగులో అనుకుంటున్నారా? ఆలా అయితే మీరు సాంబార్ లో కాలేసినట్టే. హ్హ హ్హ హ్హ. ఎందుకంటే నేనేమో తెలుగు, ఆయనేమో అరవం. మా conversation ఇలా ఉంటుంది:
"ఏమండి, ఇంద movie పొలామా?"
"Which movie"
"Lord of the Rings"
"evening ready ఆ ఇరు"
"what time ఇంటికి వరపోరే?"
"అంజు మనికి (ఐదు వెళ్ళు చూపిస్తూ)"
"సల్వార్ wear pannatumma, jeans wear pannatumma"?
"Why don't you wear a చీర today?
ఇది నిజ్జంగా నిజం. నేను exaggerate చెయ్యట్లా. ఇందులో ఉన్న మూడు languages ని మీరు ఇప్పటికే కనిపెట్టారు కదా.
ఏంటి? ఆయన మీద చాల మంచి మాటల్ని చెప్పి too much senti అయిపోతున్నానా? నాకు చిరాకు తెప్పించే పనులు కూడా చేస్తాడు ఒక్కొక్కసారి. అవి నెక్స్ట్ టపా లో చెప్తా.

బలె బలె
ఎప్పటినుంచొ (అంటె 2008 నుంచి) బ్లొగ్ రాద్దాము,రాద్దాము అనుకుంటె ఇప్పటికి కుదిరింది. అలా అని నెను యమ బిసి కాదండి బాబు. ఏదొ బద్ధకం. సరె ఇక మొదలుపెట్టాకదా. ఇక చూస్కొండి.